W dniu 25 listopada 2024 r. przed budynkiem Grajewskiego Centrum Kultury odbyła się uroczystość wmurowania „Stolperstein - Kamieni Pamięci” poświęconych zamordowanym podczas Holokaustu przedstawicielom żydowskiej społeczności Grajewa z rodziny Gorczyckich.
W wydarzeniu uczestniczyli potomkowie rodziny Gorczyckich, którym przewodniczyli rabin Michael Meyerstein z żoną Israelą Meyerstein z USA, pan Robert Góral z American Center of Polish Culture in Washington DC, Burmistrz Miasta Grajewo pan Maciej Paweł Bednarko, przedstawiciele lokalnych władz i instytucji oraz mieszkańcy miasta Grajewo, w tym młodzież SP nr 1 w Grajewie oraz LO im. M. Kopernika w Grajewie.
Zgromadzonych powitał Burmistrz, Maciej Paweł Bednarko, po czym Dyrektor GCK, dr Tomasz Dudziński przedstawił krótko historię gminy żydowskiej w Grajewie.
Następnie odbyła się główna część uroczystości tj. umieszczenie w chodniku Kamieni Pamięci – Stolperstein, zapalenie świec i złożenie kwiatów, w celu uczczenia pamięci członków rodziny Gorczyckich: Ahrona Yakov Gorczycki, Basha Gorczycki Z.H. Friede, Tevel Gorczycki i Rozke Gorczycki oraz wszystkich innych, którzy ponieśli śmierć podczas Holokaustu. Potomkowie rodziny Gorczyckich odmówili także Kaddish (Modlitwę Pamięci), który to zapoczątkował krótką część modlitewną uroczystości.
Kolejnym punktem programu były krótkie wystąpieniach członków Rodziny Meyerstein i zaproszonych gości. Całość zakończyło wysłuchanie piosenki „To Dream The Impossible Dream”.
Kamienie Pamięci rodziny Gorczyckich przypominają o przeszłości Grajewa, która dla wielu jest wciąż nieodkrytą i nieznaną kartą historii. W przeszłości bowiem, społeczność żydowska stanowiła prężną i aktywną grupę mieszkańców uczestniczącą w codziennym jak i kulturalnym życiu miasta. Warto wszak pamiętać, że społeczność żydowska na przełomie XIX i XX wieku stanowiła blisko 70% ogółu mieszkańców, a w okresie międzywojennym – prawie 40 %. Kres tej społeczności przyniosły tragiczne wydarzenia II wojny światowej.
Idea, która przyświecała organizacji tej uroczystości, zawiera się w słowie „Pamięć” - powinna ona stanowić wyraz szacunku dla tych, którzy byli, a których już nie ma, bez których nie bylibyśmy tu, gdzie jesteśmy i których duchy wciąż są obecne gdzieś w zaułkach Grajewa. Pamięć jest siłą, która ocala przeszłość i współtworzy teraźniejszość. Talmud bowiem mówi: człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim…
Stolpersterin – (z niem. Kamień, o który się potykamy, po polsku – kamień pamięci) – określenie pomników poszczególnych ofiar nazizmu, mających postać osadzonych w bruku betonowych kostek brukowych z mosiężną tabliczką, z wyrytym na niej nazwiskiem upamiętnionej osoby, datami jej urodzin i śmierci oraz informacją o losie, jaki ją spotkał. Kamienie Pamięci montowane są w chodniku, zazwyczaj w pobliżu ostatniego miejsca zamieszkania upamiętnionej ofiary nazizmu. Pomniki tego typu zaczął tworzyć w latach 90. XX w. niemiecki artysta Gunter Demnig, który nadał im również nazwę.
GCK
środa, 5 lutego 2025
środa, 5 lutego 2025
W ten sposób upamiętnia się męczeńską śmierć nie tylko Żydów, ale i Romów, ludzi niepełnosprawnych, Świadków Jehowy, homoseksualistów i członków partii politycznych...
A kiedy uroczystość wmurowania kamienia upamiętniającego zmarłych Polaków podczas IIWŚ?
A tymczasem w Palestynie ?
Cieszę się, że mają miejsce takie wydarzenia, przywracające utraconą pamięć miasta. Wojna i lata komunizmu sprawiły, że Grajewo straciło część swojej kultury i historii. Warto odtwarzać pamięć o tej przeszłości i przybliżać ją mieszkańcom, abyśmy byli świadomi dawnej wielonarodowej wspólnoty, która tworzyła Grajewo.
No i się zaczęło.Teraz będą nas nawiedzać co roku.Mało to mamy swoich bohaterów którzy zginęli w mękach z dziećmi stali nad grobem gdy Niemcy rozstrzeliwani za to że pas krowy.
@janek. To jest bardzo dobra inicjatywa wladz miasta Grajewo, ktore upamietnia mord swoich zydowskich mieszkancow. Szkoda, ze tak pozno.
A czy to było konieczne?Jest tyle do zrobienia w Grajewie, zadbania o żyjących, pomoc w znalezieniu pracy dla kobiet po 40 stce, zadbać o przyblokowe ogrodzone ogródki do zabawy małym dzieciom, w parku przy torach,ogrodzić, dodać ładne urządzenia dla dzieci,a nie do ćwiczeń starszych i stoły szachowe dla picia piwka.To dalej,osobno,a ogródek tzw.jordanowski tylko dzieciom.Ogrodzony.Psy sikają.
Jeszcze duzo tych kamieni bedzie?
Holokaust to oni teraz robią Palestyńczykom !!
Dlaczego zamilczacie fakty. Zostali zamordowani przez Niemców, którzy w tym czasie okupwali Nasz Kraj. To nie byli jacyś tam anonimowi nazisci. To naród Niemiecki zgotował piekło zarówno dla Żydów jak i Polaków. Takim półprawdami, które zastosowano w tej notatce zaciera się i fałszuje historię.
Czy w Izraelu tez tak swobodnie można sobie wmurowywać kamienie pamięci ku np. Palestyńczyków?
Izrael to państwo terrorystyczne i prowadzi czystki etniczne w palestynie.
A na prezydenta izraela jest wydany nakaz aresztowania za zbrodnie wojenne, min. przez międzynarodowy trybunał karny.
Zerwać wszelakie stosunki z izraelem i potępić go!
Widać tu sentyment do pewnej nacji wśród niektórych grajewian.
Dlaczego komentujacy tutaj bezmotywacyjnie przeciwko nie wiadomo komu , czemu w bardzo zlosliwy sposob , niepotrafia uszanowac ofiar jakie pochlonela II wojna swiatowa. Co maja wspolnego dzisiejsi Zydzi z Holokaustem? Uwazam ze taka inícjatywa , ktora upamnetnia czasy II wojny i jej ofiary , jest inicjatywa bardzo dobra.
Niepodwazalnym faktem jest, ze dzisiejsze panstwo izraelskie, ktore powstalo po II wojnie swiatowej jest miedzy innymi wynikiem jej konsewnecji. I gdyby nie II wojna swiatowa wywolana przez III Resze, to najprawdopodobniej historia i losy Zydow potoczyly by sie zupelnie inaczej. Lecz co ma wspolnego z tematem , ktory bardzo rzetelnie napisal jednen z redaktorow portalu e-Grajewo wojna izraelsko-palestynska ?
Im więcej czasu od wojny tym więcej dziwnych poczynań, już nie mówi się, że zbrodni dokonali Niemcy, tylko jacyś dziwni Naziści i nie w okupowanym kraju, którego nazwę skasowano tylko w Polsce. Wystarczy napisać w publikacjach, że zbrodni dokonano w Polsce, wyciąć okoliczności historyczne i już zupełnie inny wydźwięk, bo skoro zbrodni dokonano w Polsce to winni są .... wiadomo kto.
Do "Choop "
To Ja chcę taką inicjatywę ,która upamiętnia czasy II wojny i jej ofiary w intencji mieszkańców Grajewa z urodzenia polaków ( taki kamień wmurowany tuż obok tego ) .Chcę iść tym chodnikiem i widzieć kamień upamiętniający moich rodaków .
Cytuję "
"Pamięć " - powinna ona stanowić wyraz szacunku ,dla tych którzy byli a których już nie ma ,bez których nie bylibyśmy tu gdzie jesteśmy "
Popieram komentarze :
"Janka M." , "Obudzony ", 'Jon" ,"Abc"
Czego byśmy My Polacy nie zrobili to i tak bedą mówić o Nas "antysemici "
Wyborca, to dlaczego nie walczysz o taka inicjatywe? Czy ktos , lub cos stoi na przeszkodzie?
Ja rowniez popieram i jestem za tym, zeby upmietnic- nie tylko Zydow. Ja nie o tym napisalem, lecz o mieszaniu zupelni niepotrzebnie watkow historycznych, ktore ze soba koliduja !
Jesli chodzi o antysemityzm, skoro nawiazujesz do niego, to oznacza ,ze chyba borykasz sie z tym problemem !
Chyba zbytniego szacunku nie masz do Polakow, skoro napisales o rodakach wyrazajac sie z malej litery.
Nie chce mi sie juz wchodzic w tematy zastepcze , gdzie niektorzy jawnie ( choc zapewne za arabami tez nie przepadaja) przejawiaja swoj judeosceptycyzm, a czy to jest juz antysemityzm , niech sobie sami odpowiedza na te pytanie i rozrzygna, czy maja ten problem , czy nie. Ja nie mam takich dylematow.
Przypominam uprzejmie ze ,artykul nie dotyczy wojny izraelsko- palestynskiej, wiec nie rozumiem po co zmnieniac temat.Wypadaloby okazac chociaz troche szacunku dla tych , ktorzy padli ofiara niemieckich zbrodniarzy wojennych- tyle i az tyle w temacie.
Jest takie fajne powiedzenie w jezyku polskim : "komu dobrze z wrogiem dobrze".
Tak sobie tłumacz a będzie Tobie lżej żyć .
" Komu dobrze z wrogiem dobrze " .
Tak ,tak My naród tak boleśnie uciemiężony tak właśnie Myślimy .
Żenująca puenta .
Wyborca , ja niczego nie tlumacze , tylko zacytowalem aforyzm ,ktory powinien dac cos do myslnia .Nie wiesz i nie masz swiadomosci tego, ze dosc czesto powiedzenia i przyslowia , sprawdzaja sie w zyciu ? Sa czescia jego kultura i obyczajow (Mój ci on jes.. a potem naleczka go nakryla)t Malo tego, one sa dziedzictwem literackim i madroscia narodu.
Trwaj wiec w tym swoim bolesnym uciemiezeniu , musisz czekac na cud czestochowski! Ale ja tak nie chce i na taki cud nie czekam . Moj los i moja egzystencja nie jest w zaden sposob ( na szczescie ) zalezna bezposrednio od prawicowow , czy lewicowow - tyko ode mnie!
Najbardziej czego sie obawiam, to jest to ,ze skrajna prawica, moze pogorszyc nastroje wsrod Polakow, ktorzy sa bardzo ze soba podzieleni i co z tego moze wyniknac!
Ciekawe, ze wyznawcy pisu , nigdy nie krytykowali kaczylawek ,ktore byly byrdzo tanie i spelniaja do dzis bardzo pozyteczna role .
Ja nie mam poglądów skrajnie prawicowych a tym bardziej lewicowych . Piszesz ,że Twój los nie jest w żaden sposób zależny od prawicowców itd.-i bardzo Mnie to Cieszy .I tak naprawdę życzę Tobie jak najlepiej .
Z drugiej zaś strony Zwróć proszę uwagę na to ,że w stosunku do mojej osoby Zachowujesz się jak skrajna prawica ,czyli Negujesz każdą moją wypowiedź ,bo Ty Uważasz inaczej .
Owszem aforyzmy sprawdzają się w życiu .One powstały też na podstawie jakiś doświadczeń .
Ale ten aforyzm ,którego Ty Użyłeś jest dla Mnie obrazą.Nasz kraj ,Nasze miasto i Nasz naród jest dla mnie świętością ( której bronię )
Po drugie Ja używam liczby mnogiej w moich wypowiedziach.Wypowiadam się jako przedstawicielka Narodu .Ty z mojej liczby mnogiej w Swoich odpowiedziach Tworzysz liczbę pojedynczą i Naskakujesz na mnie jako jednostkę .
Artykuł jest o czasach II wojny światowej .," boleśnie uciemiężony ' to fakt ,który dotyczy Naszego narodu z czasów II wojny światowej i komunizmu .Więc błędem jest Twoja opinia (Twoje odwrócenie " kota ogonem ') abym to Ja trwała w swoim " bolesnym uciemiężeniu"
Ps.
Dalsza kontynuacja Naszej dyskusji jest zbędna .
Wyborca, nigkogo w moich postach nie obrazam, pod warunkiem, ze wchodzacy ze mna w rozmowe nie czynia tego jako pierwsi.
Mozesz wskazac konktretny przyklad w moich wypowiedziach, gdzie zostales przeze mnie obrazony ?
Byc moze to, ty powinienes zwrocic uwage na fakt, ze twoje riposty skierowane do mnie nie sa przyjazne i wyczuwa sie w tonacji jaka stosujesz w nich, agresje, nutke cynizmu i niezadowolnie , wielki zal i pretensje. Prosze zrozumiec, ze ja nie jestem tu po to, zeby dyskutowac o prywatnych problemach i staram sie skupiac tylko i wylacznie na komentowaniu pod zamieszczonym artykulem .
Nie rozumiem o co ci chodzi z ta "liczba mnoga" i kto za nia stoi? Czy mam rozumiec, ze glosisz tutaj przemowienia (gromadnie ) w imieniu wielu Polakow? Czy masz juz tlumy zwolennikow? Jesli takie masz wyobrazenia, to nie mam wiecej pytan w tej kwestii.
Ty zyjesz w zupelnie innej epoce i rzeczywistosci niz ja.
Owszem artykul dotyczy watku historycznego, ktory mial miejsce w czasie II wojny swiatowej, ale zwroc prosze uwage na jeden istotny szczegol, ze tutaj toczy sie dyskusja na temat: "Uroczystość wmurowania "Stolperstein - Kamieni Pamięci".
Ty natomiast i niektorzy przeciwnicy w dyskusji probujecie go zmnienic w niewiadomym i niezrozumialym dla mnie celu.
Nie musimy wchodzi w dalsza dyskusje, poniewaz ja rowniez nie odczuwam takiej potrzeby.Wchdzeniem w jakies konflikty i wzajemnym "okladaniem" sie, tez nie jestem zainteresowany, bo one prowadza do nikad !
Są tablice poświęcone zamordowanym Polakom, znajdują się one na cmentarzu i ul. Konstytucji 3Maja. Określenie ,,ofiary nazizmu'' jest najbardziej odpowiednie, bo nazistowscy zbrodniarze byli nie tylko wśród Niemców.
obywatel L, konecznie powinienes zaproponowac wycieczke do takich miejsc w Grajewie. Najawidoczniej nawet wielcy patrioci, ktorzy sie tak mocno skarza ,zdazyli o nich zapomniec.
"Choop " - Czerpiesz ze Swego zachowania przyjemność ???,bo nie rozumiem"
"Obywatel L " dziękuję za informację.Wiem o tych tablicach.
Pozdrawiam serdecznie.