Sprzeciw wobec likwidacji Sądu

STANOWISKO RADY POWIATU GRAJEWSKIEGO

z dnia 29 grudnia 2011 r.

W SPRAWIE LIKWIDACJI PRZEZ MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI

SĄDU REJONOWEGO W GRAJEWIE

Rada Powiatu Grajewskiego wyraża sprzeciw wobec planowanej przez Ministra Sprawiedliwości likwidacji Sądu Rejonowego w Grajewie i przypisania rozpoznania spraw z tego terenu jurysdykcji Sądu Rejonowego w Łomży.

Wyrażamy sprzeciw wobec tej decyzji, która prowadzi do znacznego ograniczenia w dostępie do wymiaru sprawiedliwości dla społeczności zamieszkującej powiat grajewski, naruszając tym samym zagwarantowane konstytucyjnie prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy i niezawisły sąd.

Podjęcie decyzji w　sprawie likwidacji Sądu Rejonowego w　Grajewie jest krzywdzące, 　z pewnością zmniejszy poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców powiatu, choćby poprzez fakt, iż “Państwo” oszczędza po raz kolejny na　terenach o　słabo rozwiniętej infrastrukturze. Sąd w Grajewie to już tradycja. Istnieje od okresu powojennego, działa sprawnie.

Proponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości oszczędności, w odniesieniu do Sądu Rejonowego w Grajewie, są iluzoryczne. Dadzą jedynie znikomy efekt, gdyż pozwolą na zaoszczędzenie na dodatku funkcyjnym Prezesa Sądu. W Sądzie Rejonowym w Grajewie nie ma funkcji wiceprezesa, a sędziowie funkcyjni – Prezes, Przewodniczący Wydziałów normalnie orzekają tak jak sędziowie liniowi. Lokalna społeczność jest przywiązana do możliwości kompleksowego załatwienia wszystkich urzędowych spraw na miejscu. Siedziba Sądu mieści się w bezpośredniej bliskości urzędów, osoby załatwiające sprawy urzędowe w siedzibach powiatu, miasta i gminy najczęściej odwiedzają także w urzędowych sprawach również Sąd. Fakt jego fizycznej bliskości jest dla lokalnej społeczności ważny z uwagi na uwarunkowania społeczne. Interesanci nie potrafią odnaleźć się w gąszczu formularzy, np. w postępowaniu wieczystoksięgowym. Likwidacja wydziałów wieczystoksięgowych pozbawi ich możliwości uzyskania pomocy na miejscu w Grajewie.

Dostęp do　instytucji wymiaru sprawiedliwości jest i　tak utrudniony z　uwagi na brak sieci kolejowej łączącej Grajewo z Łomżą, a publiczna komunikacja samochodowa jest ciągle ograniczana, likwidowane są dogodne połączenia. Ponadto szereg miejscowości znajdujących się na obszarze właściwości tutejszego Sądu nie posiada połączeń z Łomżą.

Proponowana likwidacja Wydziału Ksiąg Wieczystych spowoduje, że mieszkańcy liczącego ponad 22 tysiące Grajewa, w celu uzyskania zaświadczenia dotyczącego nieruchomości będą zmuszeni dojeżdżać do Łomży, co dla ubożejącego coraz bardziej społeczeństwa będzie generować dodatkowe koszty.

Ponadto przestanie funkcjonować Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej, do którego zwracają się petenci o niezwłoczną pomoc w sprawach dotyczących rodziny, nieletnich oraz związanych z szeroko rozumianym wykonywaniem kary. W jaki sposób szybko i sprawnie zabezpieczyć dobro dziecka, gdy nie będzie na miejscu odpowiednio przeszkolonych i uprawnionych do tego służb?

Przeciw likwidacji przemawiają także analizy, które wykazują, że najbardziej ekonomiczne i efektywne są jednostki o średniej wielkości, które mają zostać zlikwidowane. To w takich jednostkach możliwy jest lepszy nadzór nad kosztami ich funkcjonowania. W małych miejscowościach nie ma wielu stanowisk funkcyjnych, Prezes jednocześnie jest Przewodniczącym Wydziału, a także orzeka, zatem oszczędność z tytułu likwidacji stanowiska to tylko różnica pomiędzy dodatkami, a nie cała kwota dodatku. Ponadto Ministerstwo Sprawiedliwości nie ukrywa, że zmiany mają doprowadzić do oszczędności, gdyż oprócz zredukowania liczby stanowisk funkcyjnych, liczy także na oszczędności związane ze zmianami administracyjnymi, jakie te przekształcenia za sobą pociągną. Resort zainwestuje oszczędności w projekty informatyczne. Największe cięcia będą dotyczyć szeregowych pracowników administracyjnych, co przy jednoczesnym tworzeniu nowego Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji jest niesprawiedliwe. Likwiduje się miejsca pracy w regionie o wysokiej stopie bezrobocia, a tworzy się w imię oszczędności miejsca pracy w Warszawie.

Projekt nie bierze pod uwagę argumentów merytorycznych, a opiera się o zakłamane mity na temat niedociążonych małych Sądów. Nie jest to prawdą. Zgodnie z analizą wpływu, załatwienia i pozostałości spraw oraz obciążenia sędziów w sądach rejonowych, za rok 2010 obciążenie sędziego w Sądzie Rejonowym w Grajewie jest porównywalne z Sądami Rejonowymi w Białymstoku, Łomży i Warszawie. Kształtowało się jak w tabeli poniżej:

Jednocześnie przy podobnym obciążeniu pracą w Sądzie Rejonowym w Grajewie, znacznie szybciej  dochodzi do wydania rozstrzygnięcia, a właśnie powolność wymiaru sprawiedliwości jest największą przypadłością wymiaru sprawiedliwości. Zatem Ministerstwo planując reformę nie bierze pod uwagę interesu mieszkańców.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że obecnie sprawy rozpatrują doświadczeni, o wieloletnim stażu sędziowskim sędziowie. Ich rzetelna praca gwarantuje szybkie i terminowe rozpatrywanie spraw, z korzyścią dla mieszkańców powiatu. Likwidacja nie tylko oddaliłaby Sąd od mieszkańców powiatu, ale bez wątpienia wydłużyłaby terminy rozpatrywania spraw.

W celu załatwienia ww. spraw, mieszkańcy Grajewa będą zmuszeni dojeżdżać ponad 60 km do Łomży, a mieszkańcy powiatu 90-100 km, co będzie rodzić nie tylko dodatkowe koszty, ale i utrudnienia.
Należy podkreślić, że w powiecie grajewskim znajdują się wszystkie istotne dla obywateli instytucje publiczne: Prokuratura Rejonowa, Komenda Powiatowa Policji, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, Urząd Skarbowy, Starostwo Powiatowe i wiele innych, tym samym pozbawienie decyzją Ministerstwa Sprawiedliwości naszej społeczności istotnego podmiotu, jakim jest Sąd Rejonowy w Grajewie byłoby w takiej sytuacji niezrozumiałym działaniem.
Ponadto niebagatelną sprawą jest prowadzona w Grajewie inwestycja budowy nowego budynku Sądu Rejonowego prowadzona na działce przekazanej na ten cel przez Powiat Grajewski. Dotychczas wydano na ten cel kwotę kilkuset tysięcy złotych. Likwidacja Sądu w Grajewie i nie kontynuowanie rozpoczętej inwestycji byłoby wyrzuceniem tych pieniędzy w błoto i przekreśliłoby potencjalne oszczędności, na jakie liczy Ministerstwo Sprawiedliwości. Nie uległyby również poprawie warunki w jakich działa Sąd.
Rezultatem wprowadzenia planowanej reorganizacji będzie również likwidacja wielu miejsc pracy, tak deficytowych na terenie powiatu.

Biorąc pod uwagę wszystkie podniesione wyżej argumenty Rada Powiatu Grajewskiego opowiada się przeciwko zamiarowi likwidacji Sądu Rejonowego w Grajewie.
 

Przewodniczący
Rady Powiatu Grajewskiego

Stanisław Kossakowski