Rozmowa ze Starostą

Rozmowa została przeprowadzona z Panem Jarosławem Augustowskim kilkanaście dni temu w siedzibie Starostwa Powiatowego w Grajewie.
Gospodarz spotkania omawiał swoje dotychczasowe działania, jak również odpowiadał na pytania nadesłane do e-Grajewo.


e-Grajewo: Fotel Starosty wygląda bardzo poważnie.

Owszem, fotel jest konkretny, a zetknąłem się z nim już 5 lat temu tj. w 1999r. W poprzedniej kadencji byłem wicestarostą - to moje początki z Samorządem Powiatowym. Widziałem szanse rozwoju naszego kraju, regionu w dobrze rozumianej demokracji. Wprowadzałem początkowo kształcenie obywatelskie w jednej z 50 szkół samorządowych w Polsce. Pod koniec 98r., jeszcze jako nauczyciel, widziałem walory demokracji, co mnie skłoniło do tego, żeby zrobić coś dobrego. Widziałem wokół wiele przyjaznych osób i mocno wierzyłem w sukces. Stało się tak, że zostałem wicestarostą, a ocenę czteroletniej działalności pozostawiam wyborcom. Wydaje mi się, że nie jest ona taka zła, skoro ponownie zostałem radnym i uważam to za sukces. Rada Powiatu Grajewskiego na dzień dzisiejszy liczy 17 osób z różnych opcji politycznych. Wybory Starosty odbywają się nie w wyborach bezpośrednich (jak się czasem mówi), ale wybiera go Rada. Radni uznali, że moje doświadczenie, pozwoli na właściwe realizowanie zamierzeń, ułatwi współpracę.

e-Grajewo: Jest Pan przedstawicielem jakiejś partii politycznej?

Nie należę do żadnej partii, ale sympatyzuję z PSL. Dlaczego? Prowadziłem gospodarstwo rolne, pierwsze moje wykształcenie - technik weterynarii, ponadto pochodzę z dużej wsi (teraz małego miasta) - Szczuczyn. Moja rodzina jest również mocno związana ze środowiskiem wiejskim. Powiat grajewski, to poza miastem Grajewo (23tys. mieszkańców) – 30 tys. mieszkańców wsi, przeważnie rolników.
Starosta dobiera pozostałych członków Zarządu. Mogą to być osoby zarówno z Rady Powiatu jak i spoza. Praktyka w województwie podlaskim jest taka, że członków etatowych Rady raczej nie ma spoza niej. Starałem się znaleźć osoby z doświadczeniem. I tak moja zastępczyni - pani Alicja Rutkowska - doświadczony samorządowiec, ekonomista, uzyskała bardzo dobry wynik wyborczy, pan Jan Strzelczyk – były wicewojewoda, posiada doświadczenie kierownicze w wielu dużych firmach, pan Jan Wojewoda – wieloletni pracownik Urzędu Miasta w Rajgrodzie.

e-Grajewo: Jakie obecnie zadania stoją przed Radą Powiatu?

Zadania powiatu to m.in. pomoc społeczna, duży problem to zwalczanie bezrobocia. Powiat grajewski ma najwyższy stopień bezrobocia w woj. Podlaskim, specyficzne miasto Rajgród, miasto Grajewo, miasto Szczuczyn - windują te wskaźniki. Wspieranie przedsiębiorczości i właściwe zagospodarowanie środków, które przepływają z Funduszu Pracy np. na aktywne formy zwalczania skutków bezrobocia (udzielane kredyty, pożyczki). Upraszczając - prace interwencyjne, roboty publiczne i innne To są mechanizmy, które ma Starosta i staram się realizować je na terenie każdej gminy, również Miasta i Gminy Szczuczyn. Solidaryzuję się ze Szczuczynem, ale gospodarzem jest tu Burmistrz i Jemu, problemy tego środowiska są bardziej znane, a poza tym On ma kompetencje. Prowadzenie pewnych zadań to moja rola, ale nie mam wpływu na wysokość podatków, zezwolenia na prowadzenie działalności oraz rodzaje tych działalności.




e-Grajewo: Stan naszych dróg pozostawia wiele do życzenia.

To niestety stan zastany - zaniedbania z lat poprzednich. Drogi wojewódzkie w 1999 r. stały się z mocy prawa drogami powiatowymi. Staramy się pozyskiwać fundusze ze środków pozarządowych, w tym z Unii Europejskiej. W dużej mierze nam się to udaje jednak środki powiatowe są niewielkie co łączy się z uzyskaniem tych dodatkowych środków, a stan dróg mamy fatalny, współudział gmin to tylko 20-25%. Ogółem w latach 1999-2003 r. w powiecie grajewskim dokonano przebudowy na nowe nawierzchnie asfaltowe – 21 km dróg, przebudowano 13 km istniejących nawierzchni asfaltowych, odnowiono 6 km nawierzchni bitumicznych oraz odnowiono 13 km nawierzchni żwirowych. W ramach Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich wykonano w latach 2001-2003 przebudowę dróg o długości 3,4 km, a w roku 2003 w ramach programu SAPARD przebudowano 2,6 km.
Generalna Dyrekcja Dróg jest natomiast właścicielem drogi nr 61 (Warszawa-Augustów). Nie znam szczegółów wykonawczych, jeżeli chodzi o jej remont. Urząd Marszałkowski dofinansował I etap robót. Ograniczona ilość środków powoduje zahamowania czy przerwy. Gdyby wszystkie pieniądze były od razu do wykorzystania to przy dzisiejszych technologiach znalazłby się wykonawca, który byłby w stanie wykonać 50 czy 60 km w ciągu roku.

e-Grajewo: Jakieś niepowodzenia w 2003r.?

Dworzec PKP. Właścicielem jest Skarb Państwa. Wnioskowaliśmy o przekazanie dla powiatu. Przywrócenie funkcji centrum komunikacyjnego dworca, to ogromne wyzwanie. Odbyło się wiele spotkań, przekonaliśmy do rozwiązań PKP i PKS, ale zmienił się stan wiedzy o możliwościach i zasadach pozyskania środków, chociaż bardzo chcieliśmy - nie udało się. Jakie środki finansowe są potrzebne na dokończenie budowy? Budynek nie może mieć tylko funkcji dworca PKP ze względów ekonomicznych. Być może na kolei wróci ruch towarowy, koncepcja zmienia się i dopiero tworzy. Mamy problem skrzyżowania wjazdu i wyjazdu samochodów, torów kolejowych, świateł itp. Centrum handlowe i targowica, czyli poprawa warunków pracy ludzi handlujących codziennie przy ul. Kopernika, czy jednak zechcieliby przenieść się i czy odpowiadałoby to klientom. Budynek dworca mógłby mieć punkty sprzedaży rękodzieł, akcesoriów turystycznych, księgarnie czy antykwariaty. Jednak w programie rewitalizacji terenów pokolejowych, nie może być komercji. Nie będzie więc dofinansowania (75%), jest ono możliwe tylko, kiedy obiekt jest użyteczności publicznej.

e-Grajewo: Czy chciałby Pan powiedzieć coś na temat Szpitala w Grajewie.

Chciałbym podkreślić, iż ani Starosta, ani Rada Powiatu nie kieruje Szpitalem. Przedsiębiorstwo czy jakakolwiek inna firma otrzymuje pieniądze z określonych źródeł. Szpital - z NFZ – Narodowego Funduszu Zdrowia wg zawartych umów, na podstawie kilku konkretnych ustaw i rozporządzeń. Ustawa o Jednostkach Samorządu Terytorialnego zakazuje przekazywania jakichkolwiek pieniędzy na działalność bieżącą tych placówek, na inwestycyjną - owszem. Około 2 mln. zł z budżetu Powiatu zostało skierowanych w tym celu na Szpital (został utworzony Oddział Psychiatryczny, Rehabilitacyjny, Szpitalny Oddział Ratunkowy, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Szczuczynie).
Kłopoty finansowe to konsekwencja w dużej mierze złych ustaw i niewydolnego systemu służby zdrowia w Polsce. Ustawa 203 (właściwie dla pielęgniarek) nakazywała wypłacić pieniądze wszystkim zatrudnionym łącznie z pracownikami administracji. Zapytajmy jednak - Kto miał zapłacić? - Kierownik zakładu, niestety nie miał środków. Ustawa miała być przejściową (tak orzekł Trybunał), a wymiar sprawiedliwości orzeka wypłatę również w roku 2003 kwoty 313 zł pozostawiam bez komentarza. Występowanie do komornika o egzekucję - dodatkowo naraziło Szpital na koszty.
Planowany wzrost składki na ubezpieczenie społeczne - zamiast wzrostu jest mniej. Z NFZ kontrakt (nie może być lepszy, czy gorszy) zostaje on popisany lub nie. Wszystkie Szpitale w województwie Podlaskim mają stawkę „za punkt” - 6,70 zł, ale np.: w województwie Warmińsko-Mazurskim - 8,00 zł, w lecznictwie zamkniętym odpowiednio 10,00 zł i 9,40 zł. Zarząd Powiatu ma wpływ na powołanie lub odwołanie Dyrektora Szpitala. Obecny Dyrektor wzbudza kontrowersje Nie znam wszystkich aspektów sprawy dotyczącej Dyrektora, ale wiem, że jeżeli działał w dobrej wierze to w porządku, jeżeli popełnił przestępstwo to powinien ponieść karę, o tym rozstrzyga sąd. W mojej ocenie właściwie współpracuje z załogą, z Zarządem Powiatu, Radą Miasta i realizuje przyjęte założenia. Plan naprawczy jest realizowany. Wyprowadzenie pewnych usług na zewnątrz - podniesiona jakość tych usług, bez ciężaru kosztów, z efektem ekonomicznym. To samo dotyczy usług żywienia. Ludzi dotknął jednak element planu naprawczego - zwolnienia, część z tych osób nabyła prawa emerytalne.

e-Grajewo: Spełnił Pan obietnice wyborcze i oczekiwania?

W dużej mierze nie i nadal nie spełniam jeśli chodzi o oczekiwania. Starosta nie pełni roli nadrzędnej nad Burmistrzem, nad Radą Miasta, nad Wójtem. Wszystkie organy samorządowe są odrębne, niezależne i mogą tylko (albo aż) wzajemnie współpracować. Nie można uchylać decyzji. Jest zakres określonych kompetencji i zadań własnych. Starosta podlega Radzie Powiatu, Rada - Wyborcom. Z upoważnienia Wojewody to Wydziały merytoryczne kontrolują i nadzorują sposób wykonywania zadań. Decyzje urzędników Starostwa są kontrolowane przez pracowników Wydziałów Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Cele i moja rola to sam Powiat, dworzec, bio-gazownia, drogi, szkoły ponadgimnazjalne, DPS, Szpital, ZOL, ZPOZ., rozwój zasobów ludzkich oraz pozyskiwanie środków, programy docelowe, współpraca z Burmistrzem. Starosta nadzoruje wszystkim tylko w jednym przypadku - w stanie zarządzania kryzysowego. Kolejne wyzwania to reorganizacja oświaty, nowa matura, walka z demoralizacją i zagrożeniami młodzieży, zagospodarowanie ich czasu. Wspieramy kluby sportowe, życie kulturalne m.in. Przegląd Dorobku Artystycznego Powiatu (po raz pierwszy), 60 Rocznica Bitwy na Grzędach (od 5 lat). Współdziałają z nami organizacje kombatanckie, młodzieżowe, próbujemy reaktywować harcerstwo, wspieramy wszystkie ich działania i inicjatywy. Stawiamy na edukację aby absolwenci spełniali swoje marzenia i dostawali się do wybranych szkół wyższych.

e-Grajewo: Jest Pan euro-entuzjastą?

Unia Europejska - jestem umiarkowanym optymistą i widzę dużo szans. Mam też mnóstwo obaw, Polska nie może iść inną drogą w tym momencie. Co jednak się wydarzy, trudno przewidzieć. Ogromne środki czekają, sztuka w tym, abyśmy potrafili z nich skorzystać.

Dziękujemy za spotkanie
e-Grajewo.pl
Marzec 2004