Upamiętniono ofiary pogromu w Szczuczynie

Na cmentarzu żydowskim w Szczuczynie pojawiła się nowa macewa. Przypomina o ofiarach tragicznych wydarzeń z 1941 roku.

Na przełomie czerwca i lipca 1941 r., po agresji Niemiec na Związek Radziecki, w Szczuczynie doszło do pogromu, w którym udział wzięła także część polskich mieszkańców miasta. W ciągu trzech tygodni zabito setki Żydów.

W latach PRL na cmentarzu żydowskim władze wzniosły skromny pomnik z lastriko z napisem: „W tym miejscu w m-cu sierpniu 1941 r. faszyści bestialsko zamordowali 600 osób narodowości żydowskiej. Cześć ich pamięci”.

Od 2024 r. cmentarz należy do Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. We współpracy m.in. z Fundacją Rodziny Nissenbaumów, organizacją Friends of Jewish Heritage in Poland oraz Stowarzyszeniem Żydowski Instytut Historyczny w Polsce uporządkowano teren, oznaczono jego granice kamiennymi słupkami z gwiazdą Dawida i ustawiono tablice z informacjami o cmentarzu i szczuczyńskich Żydach.

Kolejnym zadaniem było usunięcie pomnika z kłamliwą inskrypcją i godne upamiętnienie ofiar pogromu. Było to możliwe dzięki funduszom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wsparcie okazali też potomkowie szczuczyńskich Żydów, m.in. Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich, Paul Walsky, Michael Marvins oraz organizacja Friends of Jewish Heritage in Poland.

Kilka dni temu na cmentarzu stanęła granitowa macewa z napisem: „Miejsce pamięci Żydów, ofiar zbrodni z 1941 roku, spoczywających na tym cmentarzu. Niech ich dusze wplecione będą w węzeł życia”.

Treść inskrypcji to wynik ustaleń FODŻ z potomkami miejscowych Żydów, Podlaskim Urzędem Wojewódzkim, Instytutem Pamięci Narodowej i Komisją Rabiniczną ds. Cmentarzy.

Napis nie przekazuje całej prawdy, ale też nie zawiera wcześniejszych kłamstw. O tym, co stało się w Szczuczynie w czasie wojny, można przeczytać na pobliskich tablicach informacyjnych.

Nowe upamiętnienie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Groby i cmentarze wojenne w kraju”. Tablicę zaprojektowała Fundacja Formy Wspólne, wykonawcą była Magdalena Olszowska.

źródło. Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego