Święto Niepodległości w Szczuczynie

W piątek, 11 listopada 2022 roku Urząd Miejski w Szczuczynie ze względu na uczuciowość oraz patriotyzm ogólnopolski i lokalny zorganizował uroczystość obchodów upamiętniających Odzyskanie Niepodległości przez Rzeczpospolitą. Narodowe Święto Niepodległości to symbol dumy i godności wszystkich Polaków oraz okazja do refleksji nad burzliwymi dziejami naszej Ojczyzny. Na tę uroczystość gości i mieszkańców zaprosił Burmistrz Miasta i Gminy Szczuczyn – Artur Kuczyński i Przewodniczący Rady Miejskiej – Tomasz Mioduszewski. Z uroczystością narodową łączy się lokalna, bo zaledwie 9 listopada 2022 r. minęła 330. rocznica nadania w 1692 roku praw miejskich dla Szczuczyna. Dzisiejszy Szczuczyn, po długoletniej stagnacji, tworzy miejsca nadziei, nad którymi czuwa Opatrzność, pracowici mieszkańcy i kreatywny Gospodarz.

Przed remizą (bud.1957 r.) Ochotniczej Straży Pożarnej zebrały się formacje mundurowe, Poczty Sztandarowe i goście, aby szykiem zwartym przemaszerować do kościoła na ceremonie katolicko-patriotyczne. W zabytkowej świątyni parafii pw. Imienia Najświętszej Marii Panny w Szczuczynie inscenizacje o treści historycznej przedstawili uczniowie miejscowej Szkoły Podstawowej. Wprost profesjonalny występ młodych adeptów sztuki, dostosowany był treścią do uroczystości.

Po występach Burmistrz Szczuczyna A. Kuczyński w kontekście uroczystości odniósł się do wielu spraw istotnych, a m.in. powiedział: ” […] Jesteśmy tu po raz kolejny, aby w miejscu tak ważnym nie tylko dla naszej religii, ale dla naszej kultury i dla naszego – być, prosić czcigodnych księży o modlitwę. O modlitwę, o słowo […]. Prosimy więc czcigodnych księży o modlitwę, o łaski dla naszej małej, ale olbrzymiej sercem i radością dzisiejszego dnia i przeżytej codzienności społeczności. […]”.

Ks. proboszcz w odniesieniu do przedmówcy podkreślił cenne elementy historii: „Dziękuję Panu Burmistrzowi za wprowadzenie do Mszy Świętej. To kolejne Święto Narodowe Odzyskania Niepodległości. W tej Mszy Świętej modlę się w 330. rocznicę nadania Szczuczynowi praw miejskich, za dzisiejsze Święto Narodowe, za naszą Ojczyznę i za naszą małą Ojczyznę – Szczuczyn oraz za wszystkich, którzy nam służą, za wszystkich, którzy oddali życie i za słowa Bóg, Honor, Ojczyzna […]”. Nawiązując do historii i aktualnych masowych dramatów Dziekan podkreślił – obyśmy nie musieli pojedynczo przeżywać męczarni.        

W asyście dwóch duchownych proboszcz parafii, a zarazem dziekan Dekanatu Szczuczyńskiego – ks. kan. mgr Jacek Majkowski celebrował Mszę Świętą za Ojczyznę. Wierni mieli możliwość przeniesienia na ołtarz trosk o losy Ojczyzny oraz własnych bólów, próśb i podziękowań.     

U bardzo wielu osób, wyrazicieli niekłamanego patriotyzmu, dawne kotyliony nazywane teraz kokardami narodowymi, widoczne były po lewej stronie nad sercem.

Dalsza część uroczystości niepodległościowej odbyła się tradycyjnie na placu apelowym przy monumencie (18.05.2014) Stanisława A. Szczuki. Jest to postać o historycznych zasługach, godnych pamięci dla kraju i Szczuczyna. Tu odczytano Apel Pamięci Poległych zwieńczony zadumą nad ich cierpieniem. Burmistrz powitał serdecznie gości i wszystkich zebranych.  

Wręczono bardzo dużo medali pamiątkowych i wyróżnień. W uroczystościach inspirowanych przez burmistrza Artura Kuczyńskiego uczestniczyły: Poczty Sztandarowe, służby mundurowe, Ochotnicza Straż Pożarna ze Szczuczyna z własną Orkiestrą, OSP z Niedźwiadnej, Bęćkowa, Danowa i inne oraz przedstawiciele szkół ze Szczuczyna, Niećkowa, Niedźwiadnej, przedstawiciele władz, partii politycznych, mediów, Koła Łowieckiego, organizacji społecznych, przedsiębiorstw i mieszkańcy gminy. Pośród wielu znakomitych gości wizytę kolejną w Szczuczynie złożył nasz rodak prof. dr hab. inż. Czesław Waszkiewicz – od 2013 r. Honorowy Obywatel Gminy Szczuczyn. 

O godz.12.00 ryki syren OSP i Szkoły Podstawowej oznajmiły ogólnopolskie pojednanie przez śpiewanie „Mazurka Dąbrowskiego”. U nas zabrzmiał czysty dźwięk „Jak to na wojence ładnie (Śpij, kolego). 

Pod pomnikiem, u stóp byłego właściciela Szczuczyna S.A. Szczuki delegacje złożyły wieńce i zapaliły znicze w imieniu poległych za Ojczyznę.    

Na zakończenie pododdziały mundurowe prezentując się w króciutkiej defiladzie zeszły z placu.

Klasyczna gęsta i pożywna wojskowa grochówka na boczku wędzonym i kiełbasie posłużyła jako poczęstunek regenerujący siły uczestników uroczystości. Zupa smakowała znakomicie, bo niektórzy podchodzili po dolewki. 

Mimo że trudno było znaleźć odważnych mówców do kamery, to jednak co najmniej dwóch chętnie udzieliło odpowiedzi incognito:  

– Dziś święto, a jak podsumuje Pani dziejowe losy Polski? „Świętujemy corocznie niepodległość Ojczyzny. Rozumiem, że wszyscy pamiętamy o niekłamanych dziejach Polski, miejscach zbrodni, ludziach zaginionych, zdradzonych, zgwałconych matkach, żonach i dziewczynach. Pamiętać i bronić naszej suwerenności musimy nie tylko dla celów badawczo-edukacyjnych, ale przede wszystkim dla utrzymania pokoju podczas wariactwa wciąż tych samych nienasyconych narodów – z powagą powiedziała młoda dziewczyna”. 

– „Podczas gdy rozumiemy tendencje krytycznego postrzegania przeszłości i wskazywania źródeł naszych niepowodzeń, błędów i tragicznych zdarzeń powinniśmy wzmocnić wysiłki przede wszystkim nad przywołaniem czasów chwały i dumy. Zauważa Pan, że rosnąca tendencja do insynuowania „pedagogiki wstydu” przeważa nad dumą, afirmacją osiągnięć i sukcesów polskiego narodu. O Polsce ma być – cicho!? A przecież dzieje, duma i chwała Polski, i Polaków jak Pan też opisuje, są w lekturze utrwalone” – do mojego pytania anonimowo odniósł się znany mężczyzna.   

Inni rozmówcy wnosili ciekawe treści: „Chciałbym, żeby zasłużeni w dziejach naszego państwa i narodu i najważniejsze wydarzenia historyczne weszły do kanonu pamięci masowej i były utrwalane w kulturze, lekturze, a dzięki temu wywierały konkretny wpływ na kształtowanie świadomości i wartości narodowej polskiego społeczeństwa. Uważam, że gotowość Polaków do wypełniania obowiązków i wiara w sukces jest i nie zaniknie. Tacy już jesteśmy.

Naród Polski pamięta i czci walkę obrońców Konstytucji 3 Maja z 1792 roku, zryw do Insurekcji Kościuszkowskiej, poświęcenie Legionów Dąbrowskiego. Corocznie oddajemy hołd poległym żołnierzom, dowódcom wojsk, politykom oraz bezimiennym, których służba i śmierć niosła wolność Ojczyźnie. Cieszmy się, że dziś swobodnie powiewa biało-czerwona flaga w Szczuczynie i wolnym kraju. Mamy świadomość, że godło, flaga i hymn są symbolami siły polskiego narodu, naszej odpowiedzialności za wizję Polski i Polaków, w tym niezłomności, wytrwałości i jedności”.    

TRAGICZNA HISTORIA POLSKI A ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI     

W roku 2022 obchodzimy 104. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku i 250. rocznicę pierwszego rozbioru Polski w 1772 r., kiedy to Rosja, Prusy i Austria rozebrały Polskę do „naga”. W trudnej historii Rzeczypospolitej, w dniu tak ważnego święta, Polacy nie zawsze mogli manifestować publicznie swoje uczucia patriotyczne dla demonstrowania wolności.  

Po 123 latach od III rozbioru Polski w 1975 r. dokonanym przez Imperium Rosyjskie, Królestwo Prus i Imperium Habsburgów – Polska odzyskała suwerenność w 1918 roku. A choć obchody Święta Niepodległości są symboliczne a data umowna, to jest ono ważne z wielu powodów. 

11 listopada 1918 r. w części przestrzeni geograficznej zakończyła się I w. św. rozpadła się Monarchia Austro-Węgierska, władzę przekazano Józefowi Piłsudskiemu, a 14 listopada 1920 roku wręczono mu buławę marszałkowską. Tego dnia jednak w Wielkopolsce dalej panowała Rzesza Niemiecka aż do zwycięstwa w Powstaniu Wielkopolskim rozpoczętym w grudniu 1918 r. Doprowadziło ono do wyzwolenia Wielkopolski spod władzy totalnie wyniszczonych wojną okupantów niemieckich. Również na Suwalszczyźnie, na której Niemcy usiłowali utworzyć Nowe Prusy, trwał dramat wyzwolenia spod okupacji niemieckiej aż do 9 września 1919 r. To ten dzień oficjalnie uznaje się za zakończenie l wojny światowej i pełnej Niepodległości Rzeczypospolitej.  

Dzień 11 listopada zaczął funkcjonować uroczyście po przewrocie majowym w 1926 r., kiedy to Józef Piłsudski ustanowił go dniem wolnym od pracy tylko w administracji rządowej. W Drugiej Rzeczpospolitej święto obchodzono jedynie w 1937 i 1938 roku.  

Rzesza Niemiecka wstrząśnięta klęską Niemiec w I w. św., pod wpływem odurzającej ich iluzorycznej wizji potężnego imperium tzw. przestrzeni życiowej uznała, że aby rasa tzw. panów niemieckich dominowała, konieczna jest wojna w Europie.  Niemcy 1.09.1939 r. inwazją na Polskę rozpoczęły II w. św. Po zjednoczeniu sił niemieckich i radzieckich Polska w ciągu miesiąca poniosła klęskę i uległa niemieckiej i radzieckiej (rosyjskiej) okupacji. Świętowanie Niepodległości RP zostało zakazane. Po zakończeniu wojny, od 1945 r. Narodowe Święto Niepodległości zastąpiono uroczystością 22 lipca upamiętniającą tzw. Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w 1944 roku. Zgubny, obcy manifest wprowadził ustrój komunistyczny w Polsce. Po latach cierpienia, a dla większości Polaków ponownego zniewolenia, dopiero po przemianach ustrojowych i wyzbyciu się z jarzma „brata”, Sejm polski 15 lutego 1989 roku przywrócił Święto Niepodległości. 

Obecnie (mimo braku rzeczywistego rozbioru) sytuacja wewnętrzna jest co najmniej – dziwna!  

Aktualnie zaostrza się nakaz chwili, aby znowu przyjrzeć się pojęciom narodu i patriotyzmu, które wciąż przy pomocy obcych wpływów dzielą Polaków. 

Być może dominująca wizja polskości jest nostalgiczna, ale nie posiada powodów do jej wykluczenia. Czy Polska topiona wciąż przez wiecznych nieprzyjaciół ma szansę na nowoczesny patriotyzm? Po różnych etapach historycznych weszliśmy w system globalizacji, w którym szukamy   atrakcyjnego patriotyzmu. Czasem wydaje się że kraje, które kiedyś powstały z setek plemion, teraz rozwarstwiają się, tworzą ponowne plemiona w postaci wielości radykalnych i niekompatybilnych partii.  Politycy zachowują się jak egzaltowani ignoranci, a ich słowa i działania są rozbieżne.       

W takiej sytuacji przeżywanie Święta Niepodległej Ojczyzny: śpiewanie „Mazurka Dąbrowskiego”, adoracji flagi, honorowania sztandarów, przemówień i fajerwerków, dla ludzi na wskroś słabych, nieodpowiedzialnych – bardziej od polskości odrzuca, niż zachęca. W jakim stopniu mordercza wojna na Ukrainie, migracja, zmiany demograficzne, brak nadziei i nienawiść wpłyną na pojęcie wartości narodu i na myślenie o „niemodnym” patriotyzmie? 

 „Moja piosnka” – Cyprian Kamil Norwid

Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba

Podnoszą z ziemi przez uszanowanie

Dla darów nieba,

Tęskno mi, Panie. 

[…]  

Jesienne obchody patriotycznych świąt w Polsce, związane są z martyrologią wojen, które wieńczy uroczystość Narodowego Święta Niepodległości.

Nie da się budować trwałych relacji na kłamstwie. Kłamstwo bowiem dzieli ludzi i narody. Przynosi nienawiść i zło. Dlatego potrzebna nam prawda, miłość i szacunek. 

Dziś Polska nadaje nowe pojęcie dla europejskiej narodowo-gospodarczej solidarności. Zastanów się, bo warto!  Żyjesz w wolnej Polsce, cieszysz się jej wolnością, która Tobie została dana w darze. Pamiętaj, przekazali ją dla Ciebie ci, którzy walcząc, ginęli i zwyciężali. Co robisz z tą – wolnością? Czy w tolerancji zła, pychy, słabości i zatracenia zdołasz ją obronić przed kolejną niewolą? A Twoja przyszłość w końcowym efekcie jak wyglądać będzie?  

Pamiętaj, razem musimy wołać, niech żyje wiecznie wolna, zjednoczona i od nikogo niezależna, silna – Niepodległa Polska!    

                       Tekst, zdjęcia i film: Stanisław Orłowski

Link do filmu:  https://youtu.be/4bROSd-WiBQ