Stracić pamięć?

     Kiedyś, kiedy jeszcze byłem chłopcem, a więc w czasach bardzo zamierzchłych, nie lubiłem uroczystości rozpoczęcia roku szkolnego. I to w zasadzie z jednego powodu: Dyrektor podczas inauguracyjnego przemówienia (tak, wtedy byli jeszcze prawie wszędzie panowie dyrektorzy…) zawsze wspominał, że ileś lat temu rozpoczęła się druga wojna światowa, że Niemcy napadli na Polskę. To był przewidywalny i stały element każdego przemówienia na dzień 1 września. Oczywiście, wówczas o 17 września można było mówić wyłącznie w domu i to tylko wtedy, kiedy sąsiedzi nie podsłuchiwali lub byli dobrymi sąsiadami. Nie lubiłem słuchać o jakiejś wojnie, która była wtedy dla mnie na tyle realna, co baśnie braci Grimm…
     Dziś, jako człowiek od, wspomnianych wyżej, niepamiętnych czasów dorosły, zupełnie inaczej patrzę na tę kwestię. I myślę, że trzeba o wybuchu wojny pamiętać i mówić. Może niekoniecznie po to, żeby chwalić męstwo polskiego żołnierza, który osamotniony i tak był skazany na porażkę, ale aby wiedzieć, że ta ziemia i to miasto, w którym mieszkamy, przechodziły ciężkie dni, przy których nasze dzisiejsze problemy wydają się małe i drobne.
     Moja konstatacja nie oznacza, że nie czuję podziwu wobec postawy IX Pułku Strzelców Konnych, który w kampanii wrześniowej wykazał się wyjątkowym bohaterstwem, ale też poniósł ciężkie straty. Dlatego istnienie organizacji kultywującej działania tego pułku uważam za bardzo pożyteczne. Przypomnieć tutaj warto, że pułk stacjonujący w Grajewie jako jeden z nielicznych walczył do samego końca, gdyż brał udział w bitwie pod Kockiem (3-5 października 1939 r.).
     I jeszcze myślę, że my, grajewianie, zostaliśmy szczególnie dotknięci przez historię II wojny światowej. Podobnie jak większość miejscowości obecnego województwa podlaskiego znaleźliśmy się na krótko pod okupacją niemiecką, potem na dłużej pod rządami sowietów. Dla naszych przodków wojna wybuchła jeszcze raz – 22 czerwca 1941 r. Potem trzeba było leczyć rany zadane przez dwóch okupantów. Niektórych zresztą uleczyć się już nie dało – hitlerowcy bestialsko i bezpowrotnie zlikwidowali grajewskich Żydów. Dlatego za tak cenną uznaję wizytę potomków grajewskich obywateli wyznania mojżeszowego podczas wmurowania tablicy pamiątkowej w Grajewskim Domu Kultury.
    
    Czy lepiej pamiętać, czy może lepiej stracić pamięć? Pamiętać!!! Ale pamięć nie powinna zmuszać do nienawiści. Już kiedyś pisałem, że tak się ułożyły losy mojej rodziny, iż najwięcej krzywd doznała ona ze strony władzy sowieckiej. Mimo to z czystym sumieniem mogę przyznać, że nie czuję nienawiści do Rosjan, chociaż trudno mnie też określić mianem rusofila. Nie jestem też ani germanofilem, ani germanofobem.
     Zdaję sobie sprawę z faktu, że niektórzy ludzie w Polsce, a także w Grajewie, bardzo lubią głosić hasła nasycone nienawiścią, lubią szczuć, napuszczać jednych na drugich. Kiedy się znajdzie jakiegoś wroga, to wtedy łatwiej stworzyć poczucie zagrożenia, skupić ludzi wokół jakiegoś, nawet najbardziej absurdalnego programu. Znam w Grajewie takie osoby, które lubują się w destrukcji, burzeniu. Niektóre zakładają nawet stowarzyszenia…
     Na szczęście jest także Grajewska Izba Historyczna. Piszę „na szczęście”, bo docierały do mnie głosy, a zdaje się, że nawet je czytałem na forach, że GIH to trwonienie pieniędzy podatników. Nie zgadzam się z takim tokiem myślenia, a raczej bezmyślności. Jeśli nie wiemy, jaka jest nasza przeszłość, nie będziemy wiedzieli, kim jesteśmy i będziemy. Brak ciągłości szkodzi nie tylko gumie do żucia. No, chyba że ktoś koniecznie zechciałby naśladować Adama Stodolnego. Z czasów, kiedy był małym chłopcem. Hej!

Adam Stodolny

tylko w e-Grajewo.pl