Próchnica - czy odpowiednia dieta i higiena jamy ustnej to wystarczająca profilaktyka?

Próchnica zębów stała się tak powszechnym problemem, że zmaga się z nią około 90% dorosłych Polaków. Bardzo szybko przenosi się także na dzieci. Należy bowiem pamiętać, że jest to choroba zakaźna tkanek twardych zęba. Postępujący proces choroby prowadzi do demineralizacji szkliwa, a w zębach powstaje ubytek. Czy da się zapobiec rozwojowi próchnicy, stosując odpowiednią dietę? Odpowiadamy w naszym artykule.

Co powoduje próchnicę?

Do powstawania próchnicy zębów przyczynia się kilka czynników:

• Bakterie próchnicze
• Cukry
• Podatność zębów
• Czas

Najczęściej za rozwój próchnicy odpowiedzialne są takie bakterie, jak: są L. acidophilus oraz paciorkowce, a z nich najważniejsze to Streptococcus mutans. Choć trudno sobie to wyobrazić – tak naprawdę w naszej jamie ustnej żyje około 300 gatunków bakterii.

Przyczyniają się one również do powstawania tak zwanej płytki nazębnej, która jest doskonałym środowiskiem do rozwoju bakterii. Bakterie – w wyniku metabolizowania cukrów – wytwarzają kwasy, powodujące demineralizację szkliwa. Z zębów wypłukiwane są wówczas: wapń, fluor i fosfor.

Bakterie nie mogą bytować bez cukrów, które dostarczamy im wraz z pożywieniem. Warto jednak podkreślić, że naturalnie występujące w produktach żywnościowych cukry nie mają kluczowego wpływu na pojawienie się próchnicy. Wysokim działaniem próchnicotwórczym wykazują się natomiast cukry proste – szczególnie sacharoza, glukoza i fruktoza.

Zęby niektórych osób są bardziej podatne na powstawanie próchnicy. Zależy to od czynników genetycznych, ale także od podaży wapnia i fluoru. Nie bez znaczenia jest oczywiście prawidłowa higiena jamy ustnej.

Wszystkie wyżej wymienione czynniki muszą zaistnieć przez dłuższy czas. Nie da się ukryć, że największe znaczenie, jeśli chodzi o zapobieganie próchnicy, ma odpowiednia higiena jamy ustnej oraz właściwa dieta.

Objawy próchnicy zębów

W początkowej fazie próchnica rozwija się w zasadzie bezobjawowo. Na pierwszym etapie zaobserwować można jednak tak zwaną plamkę próchnicową. Następstwem choroby są ubytki w zębach. Gdy bakterie bytujące na płytce nazębnej zaczynają penetrować ząb i docierają do wrażliwej miazgi zęba – pojawia się również dotkliwy ból. Mogą również wystąpić takie objawy, jak: nadwrażliwość na zimne i ciepłe napoje, krwawienie z dziąseł, przykry zapach z ust, tkliwość zęba.

Warto podkreślić, że leczenie próchnicy jest zdecydowanie łatwiejsze i bardziej efektywne na wczesnym etapie choroby. Nie warto zatem zwlekać z wizytą u stomatologa. Istotnym elementem profilaktyki są regularne wizyty kontrolne, podczas których stomatolog jest w stanie zauważyć pierwszy etap rozwoju próchnicy.

Higiena jamy ustnej i odpowiednia dieta - sekret zdrowych zębów

Nie każdy ma świadomość, jak duże znaczenie ma nie tylko rodzaj produktów, ale i sposób ich spożywania. Specjaliści podkreślają, że jedzenie należy zaczynać od produktów kariogennych (czyli próchnicotwórczych), a zakończyć na produktach kariostatycznych (wspomagających profilaktykę przeciw próchnicy).

Najlepszym rozwiązaniem byłoby wyeliminowanie z diety cukrów prostych. Warto spróbować przynajmniej ograniczyć takie produkty, jak: cukier, batony, ciastka, słodkie napoje, słodzone dżemy, kremy czekoladowe, suszone owoce, suche ziarna zbóż i owoce oraz miód. Szczególnie należy unikać lepkich i gęstych produktów żywnościowych, które ciężko usunąć z powierzchni zęba. Do powstawania próchnicy przyczyniają się również: produkty mączne, ziemniaki, ryż, białe pieczywo.

Oczywiście dieta powinna być zbilansowana i nie można sobie w związku z tym wszystkiego odmawiać. Dlatego też warto stosować się do wspomnianej kolejności spożywania produktów: zaczynać od kariogennych, a kończyć na kariostatycznych. Bez obaw można z kolei sięgać po takie komponenty diety, jak: mięso, ryby, mleko, jaja, masło, gorzka czekolada, warzywa (marchewka, rzodkiewka itp).

Jak już wspomnieliśmy - do powstawania próchnicy przyczynia się niewłaściwa higiena jamy ustnej. Niezwykle ważnym elementem profilaktyki jest zatem odpowiednia higiena. Przede wszystkim: szczotkowanie zębów, płyny do płukania jamy ustnej, nici dentystyczne lub szczoteczki do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych, a także higienizacja u stomatologa (usuwanie kamienia nazębnego, piaskowanie i fluoryzacja).

Jakie skutki niesie za sobą próchnica zębów?

Należy mieć świadomość, że próchnica nieleczona prowadzi do poważnych konsekwencji. Przede wszystkim można stracić zęby. Stany zapalne i ropne mogą objąć tkanki miękkie, kości i przestrzenie w okolicy głowy i szyi. Bakterie trafiają natomiast do krwiobiegu. Mogą one powodować tak poważne schorzenia, jak: bakteryjne zapalenie wsierdzia, RZS (reumatoidalne zapalenie stawów), a nawet sepsa. Badania pokazują, że przedostające się z jamy ustnej bakterie zaburzają pracę płuc czy nerek.

Jak zatem widać - próchnica to poważna choroba, która w szerszej perspektywie nie dotyczy wyłącznie powierzchni zębów, ale całego organizmu. Na szczęście mamy duży wpływ na zahamowanie jej rozwoju. Kluczem do pięknego i zdrowego uśmiechu są: właściwa higiena, regularne wizyty u stomatologa oraz zdrowa dieta.

Artykuł przygotowany na podstawie materiału źródłowego: https://apteka.superpharm.pl/poradnik/prochnica-zebow-a-dieta-sprawdz-jakie-produkty-powoduja-prochnice