Byłem w domu Elvisa

BYŁEM W DOMU ELVISA PRESLEYA

Elvis Presley – mega gwiazda XX wieku, bożyszcze kobiet, idol mega pokolenia, głos wyzwalający niezwykłe emocje i wzruszenia… Nie przypuszczałem, że znajdę się w jego domu. Wrażenia z tej wizyty publikuję po raz pierwszy. Na początku Lutego 2010 roku wybrałem się do USA w odwiedziny do córki Magdaleny. Magda skończyła studia wiolinistyczne na wschodnim wybrzeżu w New Jersey ale los ją rzucił na Południe do stanu Arkansas. Mieszka z rodziną w odległości niespełna dwóch godzin jazdy samochodem od Memphis, miejsca zamieszkania i wiecznego spoczynku Legendy.                                                                                                    
    W pewien deszczowy dzień ruszyliśmy w drogę. Przez przesuwające się leniwie wycieraczki patrzyłem trochę zamyślony i trochę przejęty na umykający pod koła highway. Oto jadę do miejsca bardzo bliskiego komuś, z kim łączy mnie mnóstwo niezapomnianych chwil. Jadę do kogoś, którego płyt słucham ilekroć chcę duchem wrócić do tamtych lat, rozbrykanych i beztroskich. Po głowie krążą pytania: czy to nie kolejne martwe muzeum? Czy jest jakaś magia tego miejsca? Czy da się poczuć ducha Artysty? Moje podekscytowanie wzrosło po przekroczeniu mostu nad Missisipi, na widok tabliczki z napisem Memphis. Jeszcze dwie, trzy mile i na skrzyżowaniu skręt w prawo w drogę wylotową z miasta. Ruch duży, samochody rozbryzgują kałuże. Mijamy jakieś baraki, brzydkie  parterowe zabudowania skrywające jakieś bieda – firmy. Nieważne. Jesteśmy coraz bliżej tego miejsca. Po kilku minutach… jest!!! Niebieska tablica ze strzałką i krótkim napisem GRACELAND PARKING wywołuje głębszy oddech. Wysiadamy i pierwsze wrażenie: to Presley nie mieszkał w centrum..? Plac parkingowy tego dnia nie był bardzo zajęty. Szliśmy wzdłuż drewnianego parkanu, nad którym sterczały ogony dwóch samolotów. Chodnik z zadaszeniem kierował do kas usytuowanych w kompleksie parterowych budynków. Z rozstawionych, niewidocznych głośników sączyło się po drodze słodkie „Love me tender”. Wzrok łowił zawieszone plansze z plakatami  właściciela domu i tytułami przebojów. Nieposłuszne serce trochę przyspieszyło a wraz z nim i nogi. W niedużej poczekalni muzyka potęgowała wrażenie ciepła, spokoju, prawie ukojenia. Podszedłem do panoramicznego okna kierując wzrok na przeciwległą stronę drogi. Przed oczyma przejeżdżały obojętnie w obie strony samochody. Ciężarówki jak migawki aparatu co chwilę zasłaniały i odsłaniały, znany mi z fotografii i reportażu w TVP1, duży dom z kolumnami, który właściciel na część swojej matki nazwał Graceland. Z drogą podjazdową z obu stron pod główne drzwi przypominał architekturą posiadłość białego plantatora z Południa. Widok jak z filmu „Przeminęło z wiatrem”. Po chwili, w kilkuosobowej grupie, wsiedliśmy do mikrobusu. Przejazd przez ruchliwą drogę do posiadłości Presleyów, był możliwy po uruchomieniu zielonej sygnalizacji. Za dwie minuty byliśmy na miejscu. Wejście strzegły dwa białe, kamienne lwy tuż przy ażurowych ławkach. Kilka schodków i ze słuchawkami – przewodnikami na uszach otwieram drzwi, przez które On wchodził i wychodził tyle razy. Piękny żyrandol w hallu zachęcał światłem do wejścia. Na prawo hall z wygodnymi kanapami prowadził do niewielkiego salonu. Przez otwarte drzwi widać było telewizor i czarny fortepian. A więc to w tym miejscu Bitelsi pograli sobie z Gospodarzem, gdy go odwiedzili podczas amerykańskiego tournée. Patrzę w lewo. Taki sam przytulny hall – korytarz wiedzie do niedużej jadalni. Wszystko eleganckie, piękne, dopięte w wystroju. Rozstawione nakrycia, a więc pora przed obiadem. Za chwilę zjawią się domownicy…  Wracam pod żyrandol. Na schody do prywatnych apartamentów Artysty wstęp wzbroniony. To nadal dom prywatny. Może wejść tylko Priscilla Presley z córką, właścicielki Graceland i ich goście. Tam mieszkają gdy są w Memphis. Pozostałą część domu i posiadłości z powodu dużych kosztów utrzymania musiały przekazać w depozyt na muzeum. A na górze jest ponoć pozostawiona, nietknięta pościel gdy ostatniego ranka Elvis wstał z łóżka. W łazience rzucona, jakby przed chwilą użyta, pasta ze szczoteczką do zębów… Gospodarz musiał na moment gdzieś wyskoczyć. Na pewno jest w domu… Za schodami kuchnia, sypialnia jego babci, rodziców i wąskimi schodami w dół schodzimy do części klubowej. Wygląda na to, że Elvis spędzał tam z przyjaciółmi sporo czasu, nie narzekając na nudę. Jest pokój bilardowy z przepięknie zdobionymi ścianami i sufitem, barek, wygodne fotele, kanapy, niezwykły stolik z uciętego nieregularnego pnia drzewa, trzy obok siebie telewizory, na których Artysta oglądał na raz trzy programy (wtedy nie było multi ekranów), gdzieś w kącie na fotelu gitara… On zaraz wróci, wyszedł tylko na chwilę...                                          

Zwiedzanie tyłów domu to dalsze niespodzianki. Jest wybieg dla koni, nieduże budynki typu bungalow dla służby z podpiwniczeniem. Wewnątrz urządzono wystawy, które otwierają oczy na skalę osiągnięć Elvisa. Kilkunastometrowy korytarz po obu stronach wyłożony ponad stu złotymi płytami. W jednym z wyższych pomieszczeń po sali do squasha wysokie ściany zdobi następna setka złotych i platynowych płyt, stoją gabloty z kostiumami, wiszą nagrody, pamiątki, dyplomy, jakieś gadżety. W kolejnym korytarzu tablica z pięćdziesięcioma metalowymi tabliczkami, z wygrawerowanymi podziękowaniami dla Presleya od różnych fundacji i stowarzyszeń za wsparcie. Artysta nie żałował pieniędzy na cele charytatywne. W następnych salach widzę kolejne gabloty z jego oryginalnymi strojami filmowymi i scenicznymi. Niektóre są mi znane. Kojarzę je z konkretnymi scenami, koncertami i piosenkami. Oto strój ślubny jego i Priscilli i tuż obok trochę kiczowaty portret obojga. Wychodzę znowu zamyślony. Czy jest ktokolwiek na Ziemi, kto zdobył tyle złotych płyt?                                                                                                                                                                                           Opuszczamy teren z tyłu domu. Kierunek zwiedzania wskazuje na lewo od niego, na przestrzeń niezabudowaną. Mijamy niewielki otwarty basen, przy nim jakąś ciemną figurkę amorka a na lewo wzrok napotyka krzyż. Przed krzyżem stoi Chrystus z rozłożonymi rękoma. Wokół linia kolorowych wieńców, ozdóbek, ręczne robionych laurek z życzeniami. Są świeże. To od jego fanek i fanów. Niespełna miesiąc wcześniej była rocznica urodzin Elvisa. Tuż przy Chrystusie, jakby ich przyganiającym, leży cała rodzina: od lewej Minnie Mae – ciotka (żyła najdłużej z całej rodziny), obok niej Elvis, po nim Vernon – ojciec (przeżył odejście syna) i Grace – matka. Jej odejście jako pierwszej bardzo przeżył przywiązany do matki Elvis. Cichutki plusk wody z małej fontanny czyni ciszę niemal sakralną. Liście i wstążki z zawieszonych urodzinowych ozdób, mimo lekkiego wiatru, zachowują się jeszcze ciszej…                                                                                                                                                                         … Stoję sam przed nimi zadumany. Pod nazwiskiem Elvis Aaron Presley pochylam się nad tekstem, który potęguje wrażenie. Dreszcz niezwykłego wzruszenia dają znać gdzie jestem. Magdusia czeka cierpliwie na uboczu. W myślach powtarzam sobie to co usłyszałem:… „Elvis zatrudniał liczną, także czarnoskórą obsługę. Zdarzało się, że w rodzinie osoby pracującej w Graceland stało się nieszczęście. Małżonek stracił pracę lub zapadł na zdrowiu a był do spłacenia dług hipoteczny… Co to była za radość gdy – niekoniecznie w Christmas - brakującą sumę dyskretnie spłacił pewien darczyńca.”… Nietrudno było odgadnąć kto jest owym Świętym Mikołajem. Nie chce mi się odejść z tego miejsca. Ociągam się, wracam, robię dodatkowe zdjęcia, jeszcze kilkakrotnie oglądam się. Czy tu jeszcze kiedyś wrócę…?                                                                                                                                                                  
   ...Ten sam van wiezie z powrotem. Przed nami budynki z kolejnymi ekspozycjami. Oto Elvis i jego samochody. Artysta był kolekcjonerem drogich aut. Mijamy różowy Cadillac prezent dla Grace, super mercedesy, otwarte, luksusowe limuzyny, czerwony kabriolet z filmu z jego udziałem, motocykle, skutery, nawet rolniczy spychacz. Jeszcze zaimprowizowana stacja benzynowa z jego czasów, słynny na cały świat neon ELVIS… I znowu refleksja. W latach osiemdziesiątych, a może i wcześniej, czytałem polskie wydanie biografii Presleya. Ten gość rozdał w swoim życiu około 950 samochodów, słownie: dziewięćset pięćdziesiąt. Za darmo!!! Czy na pewno miał aż tyle rodziny, przyjaciół, kolegów czy znajomych? Nie sądzę, ale na pewno spotykał mnóstwo ludzi przyciągniętych jego sławą, chcących go poznać. Wśród nich niewątpliwie byli tacy, którzy zdobyli jego serce. Odruchowo, po spotkaniu, po dobrej rozmowie, w przypływie sympatii, szczerości albo i wewnętrznej potrzeby pomocy dawał w prezencie kluczyki do własnego auta. Chcesz? To masz!...                                                                                                           
    Krótko przeglądamy wystawę z okresu jego służby wojskowej w Berlinie Zachodnim i wychodzimy do dwóch prywatnych samolotów Artysty. Większy odrzutowiec służył do podróży artystycznych po całym świecie. Mieścił cała ekipę włącznie z orkiestrą i pracownikami technicznymi. Król rock’n rolla miał swoją salonkę, sypialnię z dużym łóżkiem a tuż obok łazienkę. Umywalka i bateria ze szczerego złota! Pstryknąłem fotkę na pamiątkę. Drugi, mniejszy samolot zabierał kilkanaście osób i był przeznaczony dla menadżerów. Ktoś musiał latać i załatwiać lukratywne kontrakty. Tak wielkie, że Król nigdy nie pojawił się z koncertem w zbyt biednej Polsce. Występował w tamtych czasach w naszym kraju Paul Anka, „The Rolling Stones”. Presley był za drogi, tak jak „The Beatles”.                                                                                                                                                      
    Opuszczamy to rzeczywiście magiczne miejsce. Znowu się oglądam. Ostatnie spojrzenie na Graceland. Westchnienie samo wyrywa się z piersi. Gdzie On jest teraz? Nie mam wątpliwości, że tam gdzie żyje się sercem. W centrum Memphis jeszcze rzut oka na słynne „Sun Studio”. Olbrzymia gitara – neon mówi sama za siebie. To tu młodziutki Elvis nagrał swój pierwszy hit „That’s All Right, Mama”, który był początkiem jego oszałamiające kariery, bez rozbierania się na scenie, bez trupich czaszek, przekleństw, wrzasków i darcia Biblii.
                                                                                           Antoni Czajkowski

P.S. Najświeższe uzupełnienie na podstawie informacji nadesłanej przez moja córkę Magdalenę.                                                                                                              

Pod koniec lutego br. a więc gdy pisałem ten artykuł, jedna z amerykańskich stacji telewizyjnych pokazała program, w którym najlepsi w USA patolodzy analizowali wyniki sekcji zwłok Elvisa Presleya. Na tej podstawie odtworzyli jego ostatnie 24 godziny życia. Okazało się, że Elvis cierpiał od dawna na bezsenność i brał mnóstwo tabletek na spanie. Brał również dużą dawkę lekarstw przeciwbólowych. Mial problemy z okiem i brał także tabletki na ból oka. Z powodu oka nosił czarne okulary. Cierpiał jeszcze na długotrwałe zatwardzenie i tu tez z powodu bólu brzucha wspomagał się tabletkami. W ostatnią noc przed śmiercią bolał go ząb I był u dentysty. Nie mógł zasnąć więc o 2 w nocy grał w squasha i do łóżka poszedł o 5 rano. Dalej nie mógł zasnąć. Wziął ponowne pigułki. Bez skutku. Bolał go brzuch. Poszedł do toalety. Nie mógł się załatwić. Wstał, zrobił dwa kroki I padł na zawał serca.                                                                                                                                                            

Sekcja zwłok wykazała, że na skutek owego przedawkowania miał ogromnych rozmiarów wątrobę I powiększone serce. Organizm nie wytrzymał. Jeden z lekarzy powiedział, że miał w sobie tyle kału, że nie był w stanie tego wydalić. Potrzebował operacji aby usunąć to z organizmu. Przez stres nie dbał o siebie.                                

Cóż powiedzieć? Proza naszego, ziemskiego życia, bez przywilejów dla kogokolwiek. Elvis urodził się 8 Stycznia 1935 roku. Zmarł 16 Sierpnia 1977 roku w wieku 42 lat. Gdyby dożył naszych czasów, miałby dzisiaj 80 lat.