„ Nie ufaj bezGRANICznie”

Handel ludźmi określany także jako „handel żywym towarem” obejmuje wykorzystywanie ofiar w celu uzyskania korzyści finansowych. Może to oznaczać zmuszanie ich, podstępem lub siłą, do uprawiania prostytucji, żebrania lub pracy fizycznej. Handel ludźmi jest zjawiskiem społecznym, politycznym, jednak przede wszystkim jest zbrodnią. Art. 253. § 1 k.k. mówi: „ Kto uprawia handel ludźmi nawet za ich zgodą, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat” O zaistnieniu handlu wiedzą sprawcy i ofiary- choć te ostatnie często dowiadują się po fakcie. Osoba, która jest najczęściej jedynym i najważniejszym świadkiem przestępstwa bardzo często milczy z powodu niewiedzy, wstydu i strachu. Kiedy ofiara jest więziona i nie ma możliwości ucieczki, bądź uniemożliwia jej to zależność materialna lub psychologiczna- wówczas jej sytuację może zmienić tylko interwencja osób trzecich. Dlatego zaistnienie przestępstwa handlu ludźmi musimy często dedukować i wnioskować ze strzępków informacji. Co zatem powinno nas zaniepokoić w różnych sytuacjach i środowiskach: W lokalnej społeczności: 1. Pojawia się ktoś, kto proponuje:  pracę na czarno  wyjazd w „atrakcyjne miejsce”  atrakcyjna pracę wyłącznie dla kobiet  pracę, w której nie wymaga się znajomości języka, kwalifikacji itp.  wyjazd w terminie uniemożliwiającym przemyślenie czy rozważenie danej propozycji  ułatwienie zdobycia dokumentów (np. paszportu) i przekroczenie granicy  pokrycie wszelkich kosztów związanych z wyjazdem (przejazd, zakwaterowanie, dokumenty, wyżywienie) na poczet przyszłych zarobków 2. Po wyjeździe do pracy za granicę osoba:  przestaje się kontaktować  kontaktuje się, ale: mówi bardzo krótko, rozmowy są często przerywane, nie chce podać adresu (telefonu), w trakcie rozmowy zawsze ktoś jest obok, mówi jakby była pod wpływem środków odurzających 3. Zaginięcia: Zaginęła młoda kobieta, która:  planowała wcześniej wyjazd za granicę (np. do pracy)  potrzebowała pieniędzy  z domu zniknął paszport  nawiązała nowe znajomości przez Internet lub znalazła ogłoszenie o pracy (np. w gazecie, Internecie, od znajomej/znajomego) 4. Po powrocie ofiara najczęściej:  jest bez pieniędzy, bagażu  nie chce opowiadać o wyjeździe  unika kontaktów z ludźmi, nawet bliskimi  są w złej kondycji psychicznej (depresja, używki, myśli samobójcze)  trudno jej wrócić do pracy, szkoły  nie odbiera telefonów, boi się wyjść sama z domu, boi się podróżować W seksbiznesie- na drodze, ulicy, w agencji/klubie  osoby maja ślady pobicia  boja się  nie zarabiają (chociaż pracują)  nie maja przy sobie dokumentów  nie maja możliwości swobodnego poruszania się i kontaktowania ze „światem zewnętrznym”  rozmawiają z osobami z zewnątrz wyłącznie w obecności sutenera lub koleżanek  nie wolno im odmawiać klientom ani ich żądaniom  SA dyspozycyjne non stop, także chore i w ciąży  w razie kontroli wszystkie maja przy sobie taka sama kwotę pieniędzy Handel żywym towarem dotyczy nie tylko osób dorosłych, ale również i dzieci. W rozumieniu najczęściej przywoływanych międzynarodowych aktów prawnych, wiążących także dla Polski, handel dziećmi oznacza jakiekolwiek działanie lub transakcję, w drodze której dziecko przekazywane jest przez jakąkolwiek osobę lub grupę osób za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek inną rekompensatą. Proceder handlu dziećmi wiąże się zawsze z innymi działaniami naruszającymi prawo. Według ogólnych informacji jest to najczęściej:  sprzedaż dzieci do nielegalnej adopcji;  wyzyskiwanie dzieci w pracy, w tym niewolnictwo i praca przymusowa;  wykorzystywanie na tle seksualnym;  wykorzystywanie do sprzedaży narkotyków albo do kradzieży;  handel organami w celach zarobkowych Możesz jednak zadbać o swoje bezpieczeństwo i zminimalizować ryzyko stania się ofiarą handlu. Zanim wyjedziesz za granicę:  Dopełnij wszelkich formalności (sprawdź ważność swojego paszportu – jeśli wyjeżdżasz na jego podstawie i ewentualnych pozwoleń, zgromadź inne konieczne do podjęcia pracy dokumenty np.: zaświadczenia potwierdzające kwalifikacje zawodowe).  Ubezpiecz się od następstw nieszczęśliwych wypadków i ewentualnych kosztów leczenia.  Sprawdź, czy pośrednik (firma pośrednicząca) oferujący pracę działa legalnie, tzn. czy jest zarejestrowany w KRAZ (Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia) i posiada odpowiedni certyfikat (od 1 listopada 2005 certyfikaty wydaje Urząd Marszałka Województwa).  Upewnij się, że pracodawca rzeczywiście istnieje, dowiedz się o nim jak najwięcej – najlepiej od pośrednika. Poproś o adres, numer telefonu. Skontaktuj się z nim.  Dowiedz się na co możesz liczyć ze strony pośrednika w razie kłopotów w pracy (np. w sytuacji, kiedy praca jest inna niż oferowana lub są problemy z pracodawcą). Poproś o zobowiązanie na piśmie. Dokładnie czytaj wszystkie dokumenty, które pokazuje Ci pośrednik, zwłaszcza te, które masz podpisać. Jeśli coś jest niezrozumiałe – pytaj!  Jeśli pośrednikowi dajesz pieniądze, zawsze domagaj się pokwitowania!!!  Zrób kserokopię dokumentów, które zabierasz ze sobą (paszportu, dowodu osobistego, wiz, pozwolenia na pracę, umowy o pracę) i zostaw ją bliskim (osobom, którym ufasz). Dołącz do dokumentów aktualną fotografię.  Zostaw też adres, pod którym będziesz przebywać za granicą, numer telefonu, imię i nazwisko pracodawcy oraz nazwiska i adresy osób, z którymi wyjeżdżasz (lepiej nie wyruszaj w pojedynkę). Informuj bliskich o zmianach adresu i miejsca pracy.  Ustal częstotliwość kontaktów telefonicznych z bliskimi (osobami, którym ufasz) np. raz w tygodniu o określonej porze. Ustal hasło, którym się posłużysz w przypadku ewentualnych kłopotów i niemożności powiedzenia ! tego wprost przez telefon: np. przekaż pozdrowienia dla kogoś, kto nie istnieje. Polskie Organizacje zaangażowane w walkę i zapobieganie handlowi ludźmi: LaStrada skrytka pocztowa 5 PL 00 - 956 Warszawa 10 Telefon zaufania: +48 22 628 99 99 poniedziałek 15.00 - 19.00 (porady prawne) wtorek 9.00 – 21.00 środa 14.00 – 20.00 (dyżur w języku rosyjskim) fax: +48 22 622 19 85 ITAKA - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych skr. poczt. 127 00-958 Warszawa 66 24h linia wsparcia - 0 801 24 70 70 tel. 022 654 70 70 fax: 022 654 79 73 http://www.itaka.org.pl e-mail: itaka@itaka.org.pl  Centrum Praw Kobiet tel./fax: (+ 48 22) 652 01 17 tel. zaufania STOP: (+ 48 22) 621 35 37 http://www.cpk.org.pl e-mail: temida@cpk.org.pl  OŚK - Ośrodek Informacji Środowisk Kobiecych tel./fax: (+ 48 22) 622 13 26, 622 78 02, 622 97 92 tel. zaufania STOP: (+ 48 22) 621 35 37 http://www.oska.org.pl e-mail: oska@oska.org.pl  Helsińska Fundacja Praw Człowieka tel./fax: (+ 48 22) 828 10 08, 828 69 96, 556 44 40 http://www.hfhrpol.waw.pl e-mail: hfhr@hfhrpol.waw.pl  Fundacja Dzieci Niczyje tel.: (+ 48 22) 616 02 68 fax: (+ 48 22) 616 03 14 http://www.fdn.pl e-mail: fdn@fdn.pl  Program "Stacja" Zintegrowana pomoc w zapobieganiu i wychodzeniu z prostytucji dziecięcej oraz młodzieżowej http://www.stacja.org.pl/ e-mail: info@stacja.org.pl  Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny Warszawa, ul. Nowolipie 13/ 15 tel.: (+ 48 22) 635 93 92 http://www.federa.org.pl e-mail: federacja@federa.org.pl Podlaska Policja, dostrzegając wagę problemu, wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Podlaskiego i Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Białymstoku prowadzi kampanię informacyjną przeciwko handlowi ludźmi „ Nie ufaj bezGRANICznie” pod hasłem „Kto o Tobie decyduje”. Celem akcji jest uświadamianie społeczeństwu, że problem handlu ludźmi może dotyczyć każdego a najskuteczniejsza profilaktyka jest wzmożona czujność, która wynika z posiadanej wiedzy. Opracowano w Komendzie Powiatowej Policji w Grajewie 2008