Rozmowa z Burmistrzem Miasta Grajewo

GRAJEWO JEST MIASTEM W ROZWOJU – rozmowa z  Burmistrzem Miasta Grajewo Maciejem Pawłem Bednarko

Panie Burmistrzu, rozmawiamy trzy tygodnie przed końcem roku 2024. Jak Pan ocenia bilans działań grajewskiego samorządu  od 7 maja 2024r., gdy objął Pan urząd? 

Niespełna osiem miesięcy to zbyt krótki okres dla dokonywania bilansu, bo kadencja władz samorządowych trwa pięć lat, ale o pewne wnioski można się pokusić. Przede wszystkim utrzymaliśmy wysoką dynamikę rozwoju, której jednym z ważniejszych wskaźników jest udział wydatków inwestycyjnych. Szacujemy, że w 2024 r. osiągnie on poziom ok. 25%. Oczywiście pamiętać należy, że realizujemy budżet przyjęty przez poprzednią Radę Miasta, przy którego konstrukcji aktywnie uczestniczyłem.

Wśród bardzo wielu zrealizowanych zadań chciałbym zwrócić szczególną uwagę Państwa  na kilka, moim zdaniem najważniejszych.

Ukończyliśmy bardzo poważne zadanie polegające na uzupełnianiu infrastruktury drogowej w naszym mieście, które było realizowane od 2022r. przez konsorcjum grajewskich firm: „UNIROL” Sp. z o.o. (lider konsorcjum) oraz  „UNIDROG” Sp. z o.o. Odbiór końcowy inwestycji nastąpił 10.09.2024r., a jej wartość wyniosła ok. 30,6 mln zł brutto, z czego 28.4 mln  zł pochodziło z  Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.

16.10.2024r. nastąpił odbiór końcowy przebudowy ulicy Architektów. Jej koszt wyniósł ok. 2 mln zł, z czego ok. 1,3 mln zł to dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.

Miejska firma TBS Sp. z o.o. w końcu maja 2024r. ukończyła budowę bloku wielorodzinnego na os. Południe.  Powstało 36 lokali mieszkalnych, a całkowity koszt inwestycji wyniósł ok.  9 mln zł, w tym finansowe wsparcie z Funduszu Dopłat to ok. 7,1 mln zł.

Wiele inwestycji jest w toku. Trwa budowa brakujących sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej w Grajewie. Zadanie to realizuje Spółdzielnia Budowlanych „SKOMAND” z Ełku, a w jego ramach powstanie w naszym mieście ok. 6 km sieci kanalizacji sanitarnej oraz ok. 5,5 km sieci wodociągowej. Przewidywana wartość inwestycji to ok. 8,7 mln zł, z czego ok. 8,2 mln zł pochodzi z dotacji z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Planowany termin zakończenia to wrzesień 2025r.

Kontynuowana jest budowa hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 4 (o częściowym odbiorze, który odbył się 22.11.2024r. znajdziecie Państwo informację w innym miejscu tego wydania „Gazety Grajewskiej”).

W lipcu 2024r. podpisałem umowę dotyczącą realizacji projektu grantowego „Cyberbezpieczny samorząd”, którego całkowity koszt szacowany jest na ok. 900 tys. zł (przyznana dotacja 730 tys. zł pochodzi z programu Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027). Projekt obejmuje: zakup generatora prądu do awaryjnego zasilania Urzędu Miasta, zakup serwerów, urządzeń i oprogramowania zabezpieczającego systemy informatyczne Urzędu Miasta, usługi doradcze i szkolenia. Zapewni to większą zdolność reagowania w sytuacjach kryzysowych. 

 Nie wszystkie ważne dla rozwoju Grajewa inwestycje są jednak w gestii lokalnego samorządu.

Co konkretnie ma Pan na myśli?

 Warto przypomnieć, że ulice: Ełcka i Wojska Polskiego podlegają Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, a Piłsudskiego i Kopernika to drogi wojewódzkie. Mamy też w mieście kilka dróg powiatowych.

Cieszy nas to, że białostocki Oddział GDDKiA bardzo poważnie traktuje przebudowę ulicy Ełckiej. Jesteśmy tutaj w dobrym roboczym kontakcie. Inwestor dysponuje już dokumentacją techniczną. Barierą okazały się koszty szacowane na ponad 50 mln zł. W tym roku dysponowano niespełna połową tej kwoty i zrezygnowano z częściowej realizacji zadania. Liczę na to, że w przyszłym roku budżet zostanie zwiększony i ta bardzo potrzebna inwestycja ruszy. Miasto przygotowuje się do uzupełnienia w tym samym czasie sieci kanalizacyjnej w ulicy Ełckiej, gdyż lepszej okazji nie będzie.

  Bardzo mocno wpłynie na rozwój Grajewa budowa linii kolejowej Rail Baltica. Szeroko informowałem opinię publiczną o uwarunkowaniach tej inwestycji. Ważne jest to, że uzyskaliśmy zapewnienie od PKP PLK o rozszerzeniu zadania na zasadzie prawa opcji w trakcie postępowania przetargowego o zaprojektowanie bezkolizyjnego skrzyżowania drogowo – kolejowego w centrum miasta. Nie daje to oczywiście gwarancji, że takie rozwiązanie zostanie zrealizowane, ale poznamy wszystkie uwarunkowania. W związku z tym, że przeciągają się procedury związane z uzyskaniem decyzji środowiskowej, prawdopodobnie inwestycja ruszy w przyszłym roku. Ma to wielostronny wpływ na lokalną politykę. Zaniechaliśmy tworzenia centrum przesiadkowego przy ulicy Kolejowej, zapewniającego cywilizowane warunki dla podróżnych, gdyż niedługo będzie to plac budowy. Wprowadzenie przez kolej komunikacji zastępczej wymusi konieczność innej lokalizacji tymczasowego przystanku. Remont należącego do PKP grajewskiego dworca ma nastąpić w najbliższych latach w ramach Programu Inwestycji Dworcowych (perspektywa obejmuje okres do 2030r.). Budowa Rail Baltiki tego nie przewiduje. Planowana inwestycja kolejowa wstrzymała również czasowo prace nad rewitalizacją centrum Grajewa.

Wiele osób pyta o realność budowy jednostki wojskowej w Grajewie.

 Wielokrotnie podkreślałem, że uważam powrót wojska do Grajewa za bardzo ważny impuls rozwojowy dla naszego miasta. Z mojej wiedzy wynika, że budowa jednostki ruszy już w przyszłym roku. Aktywnie uczestniczymy w tworzeniu dokumentacji projektowej. W stosunku do pierwotnych założeń dokonaliśmy zmian w sposobie podłączenia jednostki do miejskiej sieci kanalizacyjnej – zrezygnowaliśmy z budowy sieci w należącej do Gminy Grajewo ulicy Topolowej na rzecz podłączenia do sieci w ulicy Przemysłowej. Wymaga to zwiększenia przepustowości przepompowni i kolektora, ale da większe możliwości podłączenia do kanalizacji firmom w przemysłowej części miasta oraz nowym inwestorom.

Są szanse na nowych inwestorów?

 Prowadzę od kilku miesięcy rozmowy z poważnym przedsiębiorcą z Cypru, który jest  zainteresowany inwestowaniem w Grajewie. Szanse są więc realne, ale za szczególnie ważne uważam oczywiście tworzenie warunków rozwoju dla firm, które już u nas działają. Cieszą osiągnięcia i ambitne plany Spółdzielni Mleczarskiej „Mlekpol”. Wypracowaliśmy program współpracy z firmą Woodeco, następcą firmy Pfleiderer. Największe inwestycje drogowe w naszym mieście realizowały i realizują grajewskie firmy. To tylko przykłady. Prawo zamówień publicznych, które nas obliguje, jest formalistyczne i bezwzględne, ale każdy sukces przedsiębiorcy z Grajewa przyjmuję z radością.

Tylko czy przedsiębiorcy z radością przyjęli podniesienie w przyszłym roku podatku od nieruchomości o 2,7%?

 Na pewno nie, ale trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że wpływy podatkowe są jednym z ważniejszych źródeł naszego rozwoju. Można też spojrzeć na to inaczej – czy przy inflacji prognozowanej w przyszłym roku na poziomie 5% wzrost podatku o 2,7% to jest na pewno realny wzrost? 

Jakie są najważniejsze zamierzenia inwestycyjne władz miasta na najbliższą przyszłość?

Za najważniejszy projekt przygotowywany obecnie w partnerstwie z powiatem grajewskim uważam „Grajewo – miasto zrównoważonego rozwoju (ekologiczne, zielone, odporne na zmiany klimatu, zdrowe i przyjazne mieszkańcom)”. Taka jest robocza nazwa zamierzenia, które w pełni wpisuje się w mój program wyborczy. Skierowane ono zostanie do Polsko – Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast. Nasz projekt obejmować będzie następujące komponenty:

-modernizacja energetyczna budynków miejskich,

-unowocześnienie zarządzania siecią wodociągową w mieście Grajewo (wprowadzenie systemu redukcji strat wody, systemu zdalnego odczytu wodomierzy, modernizacja automatyki stacji uzdatniania wody, zmniejszenie energochłonności i inne),

-zagospodarowanie terenów zielonych na terenie po strzelnicy wojskowej na os. Jana Pawła II (strefy rekreacji, baza sportowa etc.),

-adaptacja Grajewa do zmian klimatu (tworzenie parków kieszonkowych, ogrodów deszczowych, szeroki zakres proekologicznych działań edukacyjnych, zakup bogato wyposażonej stacji monitorującej jakość powietrza),

-zakup wyposażenia dla Szpitala Powiatowego w Grajewie (m.in. roboty medyczne wspomagające pracę ortopedów – analizy możliwości i potrzeb są w toku),

-Akademia Aktywnego Seniora – szeroka oferta zajęć i różnorodnych aktywności, integracja międzypokoleniowa, wdrożenie systemu teleopieki i inne.

Projekt faktycznie wydaje się bardzo ambitny. Jak ocenia Pan szanse uzyskania dofinansowania?

Grajewo jest jednym ze 139 miast, które mogą aplikować. Minimalna wartość projektu to ok. 45 mln złotych, a maksymalna – ok. 81 milionów. Finalna wartość naszego zamierzenia może sięgnąć 55-60 mln zł (termin złożenia wniosków intencyjnych ustalono na połowę stycznia 2025r., więc mamy jeszcze trochę czasu na dopracowanie szczegółów). Łączna wartość środków szwajcarskich i krajowych przewidzianych na realizację wszystkich zadań to ok. 1,4 miliarda złotych. Poziom dofinansowania sięga 100%., a kwalifikowane mają być wydatki poniesione do marca 2029 roku.  Szansa jest więc realna, trudno jednak mówić o pewności. W razie niepowodzenia poszczególne komponenty będziemy kierować do innych programów.

Czy to wyczerpuje plany inwestycyjne?

 Oczywiście, że nie. Złożyliśmy wniosek do Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg dotyczący dofinansowania budowy końcowego odcinka ulicy Ekologicznej. Planowany koszt inwestycji to ok. 3,7 mln zł, a jej realizacja domknęłaby układ komunikacyjny oraz ułatwiła życie mieszkańcom Grajewa, ale również Koszarówki i przejezdnym. Rozstrzygnięć spodziewamy się na początku 2025 roku. Za priorytetowe zadania uważam również: budowę nawierzchni w ul. Lawendowej, przebudowę ul. Krasickiego, uzupełnienie infrastruktury drogowej na os. Konopnickiej oraz w ul. Krzywej i innych, które tego wymagają.

 Wiele zadań kontynuujemy, o czym mówiłem wcześniej. Przygotowujemy też szereg dokumentacji, gdyż większość wcześniej powstałych opracowań została wykorzystana. Między innymi wykonana zostanie dokumentacja przebudowy i rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej w obrębie ul. Przemysłowej. Inwestycja ta musi być powiązana z przebudową nawierzchni tej ulicy, którą powiat planuje w najbliższym czasie. Przygotujemy się też dokumentacyjnie do budowy brakującego odcinka kanalizacji sanitarnej w ulicy Ełckiej. Należy też zakładać, że inwestycję tę trzeba będzie w przyszłym roku zrealizować, o ile Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad rozpocznie przebudowę ulicy Ełckiej.

 Pozyskaliśmy ok. 0,5 mln zł dotacji na modernizację kompleksu sportowego  „Moje boisko - Orlik 2012” przy ul. 11 Listopada w Grajewie. Koszt inwestycji polegającej na wymianie nawierzchni, ogrodzenia oraz infrastruktury towarzyszącej sięga ok. 1 mln zł. Pozostałą część sfinansujemy po połowie z powiatem grajewskim.

Współpraca z powiatem wielokrotnie przewijała się w wypowiedziach Pana Burmistrza.

 Faktycznie jest to dla nas strategiczny partner. Bardzo wysoko cenię życzliwość ze strony władz powiatu wyrażającą się w działaniu, a nie w deklaracjach. Dobrze rozumiemy się też z dyrektorami powiatowych jednostek organizacyjnych. Systematycznie wspieramy Szpital Ogólny w Grajewie, a w tym roku pomoc skierowana została również do Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego w Szczuczynie, z którego pracy korzysta wiele grajewskich rodzin.

 Dobry klimat towarzyszy też współpracy władz miasta z Komendą Powiatową Policji, Państwową Strażą Pożarną i Wojskiem Polskim, coraz bardziej obecnym w Grajewie. Szczególną wagę przywiązujemy do rozwoju Ochotniczej Straży Pożarnej, która jest w trakcie przygotowywania nowej siedziby przy ulicy Przemysłowej.

 Życzliwa współpraca to też najlepsze określenie naszych relacji z władzami Gminy Grajewo oraz innych lokalnych samorządów.

Jak układała się w tych pierwszych miesiącach kadencji współpraca Pana Burmistrza z Radą Miasta Grajewo? 

Oceniam ją jednoznacznie pozytywnie. Wszyscy Państwo Radni walczą o realizację zadań w swoich okręgach wyborczych, ale potrafimy wypracować wspólne stanowisko co do celów strategicznych, warunkujących rozwój Grajewa. Zgodne na ogół głosowania w czasie sesji Rady Miasta poprzedzają burzliwe często dyskusje w trakcie posiedzeń komisji. Bardzo wysoko oceniam też sposób pełnienia funkcji przez Przewodniczącą Rady Miasta Grajewo – Panią Monikę Stefańską.

Wszyscy musimy mieć na względzie ograniczenia budżetowe. Dynamiczny rozwój w ostatnich latach skutkował wzrostem zobowiązań. Nie mamy dużych zdolności finansowania nowych zadań z własnych środków. Wzrost płacy minimalnej, energii i w zasadzie wszystkich cen powoduje wzrost kosztów funkcjonowania miejskiej oświaty, kultury, sportu, całej sfery komunalnej i socjalnej. Wszystkie one są dla nas ważne, więc przy finansowaniu większych inwestycji stawiamy na źródła zewnętrzne. Musimy też zachować dużą elastyczność – proszę się nie dziwić przesunięciom budżetowym w nadchodzącym roku, gdyż będziemy reagować na zmianę uwarunkowań zewnętrznych.

Na jakie największe problemy natknął się Pan Burmistrz?

 Przez dziewięć lat byłem zastępcą burmistrza, więc miałem świadomość złożoności materii samorządowej. Rzeczywistość okazała się jednak jeszcze bardziej skomplikowana, szczególnie w spółkach miejskich, gdzie burmistrz występuje jako jednoosobowe Walne Zgromadzenie Wspólników. Tutaj nie miałem pełnej wiedzy. Ta problematyka wymaga osobnego omówienia, ale przy innej okazji. Nadchodzące święta Bożego Narodzenia skłaniają raczej do wyciszenia, a nie dyskutowania o problemach. 

Czego życzy Pan sobie, swoim bliskim oraz wszystkim mieszkańcom Grajewa na Święta oraz nadchodzący Nowy Rok 2025?

 Nie będę oryginalny – życzę wszystkim i sobie dobrego zdrowia, bez którego nic innego nie cieszy. Życzę dobrych, budujących radość życia, świątecznych spotkań w gronie rodziny i przyjaciół, bez presji czasu, najlepiej przy wyłączonych smartfonach (mój niestety będzie musiał być włączony, bo funkcjonuję w systemie zarządzania kryzysowego).

 A rok 2025 niech zaskoczy nas czymś pozytywnym.

Gazeta Grajewska nr 12 (165) 2024