Kaligrafia - "pisz ładnie!", "pisz starannie!"

Wielu dorosłych zapewne po dziś dzień wspomina te zdania, słyszane często w czasach spędzonych w szkolnej ławie. Kiedy jako kilkulatki rozpoczynające naukę w szkole podstawowej stawialiśmy nasze pierwsze koślawe litery, żmudna nauka pisania - kaligrafia - nie raz była dla nas zmorą. Z późniejszych lat pamiętamy wypracowania, oddawane przez nauczyciela z komentarzem „nieczytelne pismo” i oceną daleką od naszych oczekiwań. Kto z nas pomyślałby wówczas, że pewnego dnia kaligrafia stanie się tak modnym zajęciem? Kto by pomyślał, że nam samym zaświta myśl, żeby po latach znów zasiąść do „nauki pisania” i w dodatku świetnie się przy tym bawić?

Można powiedzieć, że sztuka kaligrafii, czyli “pięknego pisania” (od greckiego “kalós” - piękny, dobry i “gráphein” - pisać) jest rówieśniczką samego pisma. Nie wystarczy bowiem wymyślić system znaków graficznych, służących do zapisywania informacji - ważne, żeby nasz zapis był czytelny dla innych. Jeśli przy tym będzie estetyczny, tym lepiej! W średniowieczu pisanie i kaligrafowanie było umiejętnością budzącą poważanie. Również w późniejszych wiekach eleganckie i staranne pismo świadczyło o wykształceniu i wychowaniu piszącego. Kaligrafia była przedmiotem szkolnym, który zniknął z programu nauczania w latach 60. XX wieku. Na szczęście dziś przeżywamy jej renesans. 

Jakie przybory piśmiennicze będą nam potrzebne, aby zacząć przygodę z kaligrafią?

Na początek należy zaopatrzyć się w stalówkę, obsadkę oraz tusz lub atrament. Stalówkę dobieramy do kroju pisma, jaki chcemy opanować. Ostro zakończone stalówki przeznaczone są do pisania liter cienkich, natomiast stalówki z szeroką, ściętą końcówką sprawdzą się na przykład w liternictwie gotyckim. Jeśli zamierzamy trenować litery, które miejscami są pogrubiane, zwróćmy uwagę na elastyczność stalówki - rozszerzające się blaszki pomogą nam rysować grubsze linie.

Obsadka, stalówka, atrament - nierozłączny zestaw

Skoro mamy już stalówkę, pora na obsadkę: do wyboru mamy obsadki proste oraz skośne - te ostatnie są przeznaczone do krojów pisma, wymagających odpowiedniego kąta nachylenia podczas pisania. Jeśli nie możemy się zdecydować, którą obsadkę wybrać, dostępne są również wersje „2 w 1”, których konstrukcja pozwala na zmianę obsadki skośnej na prostą i odwrotnie.

Pozostaje nam tusz lub atrament oraz papier. Tusz jest bardziej gęsty niż atrament, mniej podatny na wyblaknięcie i rozmazanie. Trzeba pamiętać, aby go często mieszać, a po zakończeniu pisania dokładnie umyć stalówkę. Atrament ma mniej nasycony kolor niż tusz i jest mniej odporny na działanie wody, ale za to nadaje się zarówno do maczanych piór do kaligrafii, jak i piór wiecznych. Jeśli napełnimy pióro wieczne tuszem, możemy je zniszczyć.

Dlaczego warto zająć się kaligrafią? Zajęcie to doskonale ćwiczy kreatywność i cierpliwość. Odręczne pisanie pomaga również w zapamiętywaniu słów, a więc może się przydać podczas nauki języka obcego. Kaligrafia usprawnia pracę mózgu, szczególnie jeśli chodzi o obszary odpowiadające za funkcje sensomotoryczne oraz ośrodek kształtowania się mowy. Jest to więc nie tylko dobra zabawa, ale też okazja do treningu umysłu.