Elektrolity dla dzieci - jak i kiedy je podawać?

Elektrolity mogą okazać się bardzo przydatne w wielu sytuacjach w pierwszych latach życia dziecka. Dowiedz się, dlaczego elektrolity są ważne, kiedy je stosować oraz w jaki sposób to robić.

Elektrolity: czym są i do czego służą?

Elektrolity to zbiorcza nazwa dla bardzo istotnych dla organizmu pierwiastków: sodu, wapnia, potasu i magnezu. To wodne roztwory jonów soli. Są one niezbędne do przeprowadzania wielu kluczowych procesów fizjologicznych i prawidłowego funkcjonowania poszczególnych organów: serca, nerek, wątroby. Do utraty elektrolitów dochodzi zazwyczaj na skutek odwodnienia, które w przypadku dzieci jest bardzo groźne. Odwodnienie może być następstwem biegunki, wymiotów czy tzw. jelitówki (grypy żołądkowej), jak również zbyt małej ilości wypitej wody w czasie upałów i aktywności fizycznej. 

Kiedy stosować elektrolity?

Przede wszystkim, elektrolity warto wprowadzić dziecku, jeśli jest ono w trakcie infekcji powodującej wymioty i biegunkę, ale również w czasie chorób układu oddechowego, bólu gardła i innych, które zmniejszają łaknienie, a podnoszą temperaturę ciała i powodują potliwość. Jeśli dziecko jest bardzo aktywne fizycznie, również może skorzystać na uzupełnianiu elektrolitów, szczególnie po treningu sportowym  i w czasie zabaw w upale na zewnątrz.

Sygnałami świadczącymi o tym, że dziecko może być odwodnione są przede wszystkim zmniejszona ilość oddawanego moczu, ale także duże pragnienie, ból głowy, drżenie mięśni i osłabienie, senność. Przy skrajnym odwodnieniu dochodzi do kołatania serca i omdleń: w takim przypadku konieczne jest jak najszybsze udanie się do szpitala w celu podłączenia kroplówki, natomiast lżejsze objawy odwodnienia są wskazaniem do konsultacji z lekarzem. 

Jak nawadniać organizm dziecka?

Prawidłowe nawadnianie niemowląt i starszych dzieci polega na podawaniu im często niewielkich porcji wody, ewentualnie naparów ziołowych, np. mięty (po uprzedniej konsultacji z pediatrą). Niegdyś panowało przekonanie, że dobrym sposobem na nawodnienie dzieci jest podawanie im rozwodnionej herbaty oraz soków: obecnie wiadomo, że tego typu napoje mogą wręcz powodować odwodnienie. Naturalne elektrolity, które można podawać dzieciom to zgodnie z najnowszymi badaniami, mocno rozwodniony sok jabłkowy (w stosunku 1:5), który jako jedyny z soków wykazuje właściwości nawadniające ze względu na zawarte w jabłkach elektrolity. Dodatkowo można sięgać po średniomineralizowaną wodę i podawać ją dziecku do sączenia. Dobrym rozwiązaniem są również przygotowane z myślą o dzieciach elektrolity dostępne w aptekach, o których składzie i bezpieczeństwie stosowania można przeczytać na stronie https://www.acidolac.pl/

 
Jak stosować elektrolity?

Elektrolity zakupione w aptece należy stosować zgodnie z ulotką. Większość elektrolitów dla dzieci ma formę proszku do rozpuszczenia w wodzie. Najważniejsze jest zapamiętanie, że dziecko nie musi, a nawet nie powinno wypić całości przygotowanego roztworu na raz. Elektrolity są najskuteczniejsze, jeśli spożywane są niewielkimi łykami, porcjami, przez 3-4 godziny. Ważne jest podawanie płynów po każdej wizycie w toalecie czy wymiotach. Jeśli dziecko nie jest w stanie utrzymać płynu w żołądku dłużej niż 30 minut przez dobę, konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem. 

Źródła:

Freedman S., Willan A. R., Boutis K., Schuh S., Effect of Dilute Apple Juice and Preferred Fluids vs Electrolyte Maintenance Solution on Treatment Failure Among Children With Mild Gastroenteritis: A Randomized Clinical Trial, JAMA za Pubmed, 2016. Dostęp: 22.09.2022

Tkaczyk M., Algorytm postępowania z dzieckiem odwodnionym, Pediatria po Dyplomie, 02/2018.