Turbiny wiatrowe w Gminie

Olecko 08-09-2015

Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Pozytywna Energia”

KRS 0000473534, Poznań 60-770, ul Matejki 58/17

reprezentowana przez – Zbigniewa Sienkiewicza, koordynatora krajowego

Adres korespondencyjny: Raczki Wielkie 20, 19-400 Olecko

Wójt Gminy Grajewo – Stanisław Szleter

ul. Komunalna 6, 19-200 Grajewo
woj. podlaskie

Szanowny Panie Wójcie

            Jako stowarzyszenie zajmujące się osobom narażonym na potencjalne i rzeczywiste oddziaływanie farm wiatrowych w całej Polsce posiadamy bogate doświadczenie w zakresie ocen środowiskowych oraz rzeczywistego oddziaływania farm wiatrowyych na otoczenie, środowisko i ekonomię społeczną.

            Wg naszej oceny sytuacji rzeczywistej i analizy wątpliwej jakości materiału zprezentowanego przez inwestora uważamy, że lokalizacja turbin wiatrowych w pobliżu wsi Cyprki i Flesze przyniesie szkody dla środowiska oraz mieszkańców.

            Ze zdumieniem odebraliśmy informację o sporządzeniu w ciagu dwóch tygodni łącznie z edycją raportu oddziaływnia na środowisko dla zespołu turbin wiatrowych, przestrzegamy zatem, że nie może to być rzetelne badanie ale tylko kompilacja fragmentów literatury, materiałów lobbystycznych i map terenowych.

            Opinia w sprawie materiału nazwanego raportem OOŚ p.t. „BUDOWA DO 2 TURBIN WIATROWYCH O ŁĄCZNEJ MOCY DO 9 MW NA DZIAŁKACH EWIDENCYJNYCH 25/4, 25/5, 25/7, 25/9, 25/10, 35/1, 36/1, 37/1, 38, 143/1, 172, 174, 345 OBRĘB CYPRKI; 126 OBRĘB KONOPKI; 30/2, 31 OBRĘB FLESZE W GMINIE GRAJEWO”

1. Ponieważ podstawowym i bardzo niekorzystnym oddziaływaniem elektrowni wiatrowych jest hałas niskoczęstotliwościowy a z niego wynikają w bezpośredni sposób ustalenia w zakresie odległości i zasięgu stref ochronnych dla miejsc zamieszkania i pobytu ludzi a zespół autorski opracowujący w/w raport OOŚ nie posiadał specjalisty w zakresie oddziaływania hałasu i infradźwięków turbin wiatrowych na środowisko, wnioskujemy zatem o odrzucenie raportu i jego ustaleń jako nie zapewniających ochrony środowiska i ludzi przed pogorszeniem warunków zdrowia i życia na kilka pokoleń.

Jak wynika z wykazu wykorzystanych dokumentów autorzy raportu nie wykorzystali także zapisów obowiazującej Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko dla PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY GRAJEWO NA LATA 2015 – 2018 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2019 – 2022 która zawiera zapis o nadrzędnym celu jakim mam być „ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ GMINY GRAJEWO
SZANSĄ NA POPRAWĘ I PROMOCJĘ ŚRODOWISKA NATURALNEGO” oraz w celach długoterminowych wymienia „Zmniejszenie zagrożenia hałasem poprzez obniżenie jego natężenia do poziomu obowiązujących standardów” a w celach krótkoterminowych:

• Rozpoznanie i ocena stopnia narażenia mieszkańców na ponadnormatywny hałas
• Eliminacja narażenia mieszkańców na hałas

W wykazie raportu podano tylko dokument obowiązujący do roku 2014 -

Lech Margel, Marcin Ładyński, Urszula Ilkowska-Ładyńska, Paulina Herman, Program Ochrony Środowiska gminy Grajewo do 2014 r., maj 2004

Należy stwierdzić, że inwestycja farmy wiatrowej Cyprki oraz planowane kilkadziesiąt innych turbin w okolicy Grajewa jest działaniem sprzecznym z obowiązującym w gminie dokumentem programu ochrony środowiska i zasadami zrównoważonego rozwoju oraz strategią rozwoju województwa.

1. Pkt raportu 1.2. Energetyka wiatrowa – punkt nie mający nic wspólnego z istotą raportu został oparty na materiałach propagandowych organizacji lobbystycznych energetyki wiatrowej a więc bezkrytycznie stronniczych. Samo zaprezentowanie na 5 stronach ilości i trendu w montażu turbin nie zaświadcza o ich wpływie na środowisko w miejscu posadowienia przedmiotowych turbin ani o ich jakimkolwiek pozytywnym wpływie na poprawę jakości środowiska lub warunków życia mieszkańców wsi Cyprki, Konopki i Flesze.

Należy zauważyć, że mamy do czynienia z inwestycją całkowicie komercyjną i opartą wyłącznie o dotacje z kieszeni obywateli i budżetu państwa i dlatego raport musi być absolutnie bezstronny oraz dający pewność co do zakresu możliwego wpływu inwestycji na jakość życia ludzi i szeroko pojętego środowiska.

1. Pkt „1.3. Korzyści płynące z energetyki wiatrowej 1.3.1. Korzyści dla środowiska” oraz „1.3.2. Korzyści dla energetyki „

Stwierdzenia zawarte w tych punktach są w całości nieprawdziwe gdyż energetyka wiatrowa charakteryzuje się ogromną nieprzewidywalnością i nie nadaje się do stosowania w wymagających niezawodności systemach zasilania ogólnodostępnych sieci klienckich. Moc nominalną generatora w polskich uwarunkowaniach turbina uzyskuje tylko przez ułamek procenta z całego okresu eksploatacji w ciągu np. roku. W wielu okresach z braku wiatru o odpowiedniej prędkości rozruchowej ok. 3 m/s turbina nie produkuje żadnej energii jednocześnie czerpiąc energię dla urządzeń automatyki. W celu stabilizacji systemu elektroenergetycznego konieczna jest ciągłą praca elektrowni konwencjonalnych, węglowych lub gazowych. Interwencja mocy w systemie asekuracji powoduje, że te dodatkowe urządzenia zmuszone są do pracy poza optymalnymi parametrami pracy a więc nieefektywnie i co za tym idzie z niewielką sprawnością co przekłada się na dodatkową emisję spalin w tym używanego tu do obliczeń ilości CO2. Zjawisko to jest znane i określane jako „spinning reserve mode” czyli przędzenie mocy rezerwowej, im więcej mamy wiatraków tym więcej potrzeba mocy w źródłach konwencjonalnych w celu stabilizacji systemu. Rzecz jest szeroko znana i komentowana w badaniach i mediach zarówno polskich jak i światowych, zatem opisy raportu są zupełnie niewiarygodne i usiłują wprowadzić organ rozpoznający sprawę, czyli wójta gminy Grajewo w błąd.

Autorzy raportu manipulują danymi w celu ukrycia niskiej efektywności elektrowni wiatrowych która w warunkach Polski w głębi lądu wynosi około 10-15% mocy nominalnej a także pomijają fakt wymuszonej pracy innych źródeł konwencjonalnych co sprowadza efekt redukcji CO2 praktycznie do zera. Dane te zostały potwierdzone przez bilanse redukcji CO2 dla Stanów Zjednoczonych i Niemiec na przestrzeni kilkunastu lat.

Opisanie „śladu ekologicznego” który może być redukowany przez okres jednego roku zostało obliczone dla mocy nominalnej turbiny która w praktyce jest nieosiągalna a więc okres zwrotu w emisji CO2 wynosi nie rok ale odpowiednio więcej o kilka lat.

Raport stwierdza „Po zakończeniu swej pracy elektrownie wiatrowe powinny być zdemontowane” ale nie mówi o tym czy to rzeczywiście nastąpi i na czyj koszt oraz czy istnieje fundusz gwarancyjny na takie działanie. Porzucone turbiny staną się obciążeniem dla samorządu a koszt rozbiórki i utylizacji może wynieść kilka milionów złotych.

1. Pkt 1.3.3 Korzyści ekonomiczne 1.3.3.1 Rozwój sieci i struktury organizacyjnej

Jak podaje raport „Energia z elektrowni wiatrowych jest obecnie na pierwszym miejscu spośród odnawialnych źródeł energii wykorzystywanych w Polsce„ jest to prawda tylko statystyczna gdyż efektywność energetyczna wiatraków jest niewielka i brak analizy tej efektywności ze strony instytucji rządowych jest powodem ciągłego bezkrytycznego dofinansowywania tych instalacji z budżetu państwa. Instytucje rządowe nie odróżniają nawet mocy nominalnej wiatraków od ich rzeczywistej produkcji prądu!

1. Pkt 1.3.3.2 Tworzenie miejsc pracy – szeroki wywód autorów raportu o ilosci miejsc pracy kreowanych przez branżę energetyki wiatrowej jest bezużyteczny w warunkach polskich a w szczególności gminy Grajewo oraz wsi Cyprki i Flesze gdzie nie powstaną żadne miejsca pracy a wręcz taka inwestycja może przyczynić się do degradacji społeczno-ekonomicznej i konfliktów sołecznych w co najmniej trzech wsiach. Polska jest obszarem ekspansji dla zagranicznych korporacji produkujących wiatraki poza naszym krajem gdyż potrzebują one wyłącznie terytorium do instalacji tych urządzeń w krajach gdzie istnieje system dopłat do pozorów zielonej energetyki.

1. Pkt 1.3.3.3. Korzyści dla społeczności lokalnych

Raport wymienia tu metodą kopiuj-wklej propagandę lobby wiatrakowego nie mającą się nijak do rzeczywistości w obszarze inwestycji wiatrakowych.

Wymienia się tu - „pozytywny wpływ na kształtowanie lokalnej polityki podatkowej - podatek od nieruchomości i podatek dochodowy zwiększają wpływy do budżetu lokalnego.”

Niestety jest to kolejna manipulacja autorów raportu gdyż nie uwzględnia się realiów dochodów samorządu opartego na subwencji wyrównawczej. W momencie uzyskania dochodu w wysokości 2 % tylko od fundamentu i słupa wiatraka gmina może uzyskać około 100 tys. dochodu od tych dwóch wiatraków co powoduje jednocześnie zmniejszenie subwencji wyrównawczej ogólnej o około 70-85% a w konsekwencji pozostanie w budżecie około 15 tys zł kosztem dewastacji życia i zdrowia oraz ekonomii społecznej trzech wsi na 30 lat. Kolejne niedopowiedzenia i próba wprowadzania w błąd samorządu lokalnego oraz społeczeństwa gminy Grajewo dyskwalifikują rzetelność przedstawionego opracowania.

Kolejne pozytywy wymienione w raporcie to nieuzasadnione stwierdzenia całkowicie sprzeczne z rzeczywistością na miejscach okalizacji turbin wiatrowych.

W rzeczywistości następuje całkowita degradacja przestrzeni i uwarunkowań społecznych. Spadek wartości nieruchomości i brak zainteresowania potencjalnych nabywców nieruchomości, brak możliwości wykorzystania terenu w aspekcie wypoczynkowym i turystycznym. Wątek farmy wiatrowej jako atrakcji turystycznej jest dawno przebrzmiałym nadużyciem i nie daje się obronić w obecnych doświadczeniach ludzi zamieszkujących w poblizu farm wiatrowych. Promocja gminy z wiatrakami jest w dzisiejszych czasach totalną antyreklamą. Poparcie zadeklarowane w raporcie dla wiatraków jest niczym nie uzasadnione, znane nam opinie ludzi zamieszkałych pod wiatrakami są totalnym zprzeczeniem takich twierdzeń. Rozwój infrastruktury drogowej jest pustym zdaniem gdyż realia są takie, że drogi podczas budowy farm wiatrowych są zdewastowane i po zakończeniu budowy naprawa pozostaje na barkach samorządów powiatowych i gminnych. Korzyści społeczne nie istnieją a jeśli tylko kilka osób ma zarobić na dzierżawie gruntów kosztem pozostałej części społeczności lokalnych to stanowi to naruszenie praw konstytucyjnych innych obywateli.

1. W podstawach prawnych do opracowania nie wykazano a zatem nie rozważono  ustaleń konwencji międzynarodowych dotyczących np. konwencji z Aarhus, konwencji krajobrazowej, zasad zrównoważonego rozwoju, konwencji berneńskiej, etc.. Opracowanie jest zatem niepełne i ujmujacą tylko fragmentaryczną część problematyki zagadnienia energetyki wiatrowej. Nie zostały także dla przykładu uwzględnione ustalenia Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego w którego celach horyzontalnych wymieniony jest - „Wysokiej jakości środowisko przyrodnicze podstawą harmonii aktywności człowieka i przyrody”
2. Pkt 1.5 Materiały źródłowe – większość podanych źródeł to materiały lobbystyczne przemysłowej energetyki wiatrowej z różnych krajów. Nie podano w wykazie ani jednego materiału lub źródła w którym przeprowadzono by krytyczną analizę oddziaływań środowiskowych farm wiatrowych. Wbrew stronniczym twierdzeniom autorów przedmiotowego raportu istnieje ogromny dorobek naukowy i badawczy podważający zarówno celowość ekonomiczną jak też wykazujący bezstronnie potencjalne oddziaływanie turbin wiatrowych na środowisko. W ostatnim czasie wiele krajów podejmuje kroki ograniczające rozwój i dotowanie przemysłowej energetyki wiatrowej i podejmuje wysiłki badawcze w celu wykazania uciążliwości tych instalacji dla ludzi i środowiska. Istnieją oczywiście także polskie opracowania i wskazania instytucji rządowych w sprawie zagrożeń środowiskowych i konieczności ustalenia co najmniej 2 km strefy ochronnej wobec miejsc zamieszkania ludzi. W związku z powyższym wnioskujemy o uzyskanie przez inwestora niezależnej opinii Instytutu Ochrony Środowiska – Zakładu Ocen Środowiskowych kierowanej przez Ministerstwo Środowiska.

1. Pkt 2 OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA  2.1.Ogólna charakterystyka przedsięwzięcia

Raport zawiera w drugim akapicie opisu inwestycji zapis stanowiący „Turbiny będą usytuowane w odległości nie mniejszej niż 500 m od zabudowy mieszkaniowej o stałym pobycie ludzi.” Zapis ten nie jest niczym podparty i nie wynika z żadnych przepisów rangi ustawowej, dopiero celem raportu jest ustalenie czy posadowienie inwestycji jest możliwe wobec uwarunkowań, społecznych i środowiskowych. Założenie a'priori takiej odległości zwalnia niejako autorów raportu od wysiłku badawczego i rzetelności zawodowej.

            Należy w tym miejscu zaznaczyć, że prowadzone na całym świecie badania i obserwacje skarg ludzi zmuszonych do zamieszkania w bliskiej odległości od turbin wiatrowych wskazuja jednoznacznie na wadliwe podejście projektantów i inwestorów do zagadnienia uciążliwości farm wiatrowych. Podsumowanie najnowszych badań to stwierdzenie, że minimalna odległość bezpiecznego posadowienia turbiny wiatrowej od miejsc zamieszkania człowieka to 2 km dla pojedynczej turbiny i 3-4 km dla zespołu turbin wiatrowych.

Takie podejście zgodne z zasadą ostrożności wyrażoną w przepisie rangi krajowej - Art6 Ustawy o ochronie środowiska - „zasada przezorności - zobowiązująca każdego, kto planuje, wyraża zgodę lub podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest w pełni rozpoznane (między innymi ze względu na niedostatki w wiedzy, rozbieżność stanowisk ekspertów), do kierowania się przezornością i podjęcia wszelkich możliwych środków zapobiegawczych. Zasada wymaga, aby wszelkie prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych skutków traktować tak, jak pewność ich wystąpienia. W zakresie ocen środowiskowych efektem zastosowania zasady przezorności powinna być odmowa wyrażenia zgody na realizację przedsięwzięć, których skutki, w tym skutki dla zdrowia człowieka są niepewne, niejasne, wątpliwe lub ryzykowne. Negatywne oddziaływanie na środowisko farm wiatrowych nie jest w pełni rozpoznane i nie jest wykluczone.”

Dla przykładu w planie zagospodarowania warm-mazurskiego zapisano „ zakaz lokalizowania dużej energetyki wiatrowej w odległości do 2000 m od zabudowy mieszkaniowej (istniejącej i wyznaczonej w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego),

- zakaz lokalizowania farm wiatrowych w odległości od siebie mniejszej niż 5 km (liczonej od skrajnych turbin w farmach) – ze względu na konieczność osłabienia skumulowanego oddziaływania na przestrzeń,

- zakaz lokalizowania turbin wiatrowych w obrębie farmy w odległości większej niż 2 km pomiędzy turbinami – ze względu na zapobieganie zjawisku „rozlewania się” farm w przestrzeni.”

Wymieniony tu plan jest jest istotny także ze względu na planowanie farmy wiatrowej w bezpośrednim sąsiedztwie granicy województwa warmińsko-mazurskiego a zatem może naruszać chronione prawem ustalenia bezpieczeństwa lokalizacji tej inwestycji wobec mieszkańców Mazur.

Należy tu stwierdzić, że zapewne jest kwestią czasu aby tego typu ustalenia stref ochronnych zostały podjęte także w woj. podlaskim. Wszak żyją tu i tam tacy sami ludzie. Posadowienie turbin znajdzie się w odleglości ok 600-800 metrów od granicy województwa warm-mazurskiego!

Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórz Dybowskich znajduje się w odległości ok 600 metrów od turbin w Cyprkach natomiast plan zagospodarowania woj warm-mazurskiego ustala zakaz lokalizacji  turbin wiatrowych na terenach w pasie szerokości 2000 m od granic obszarów objętych ochroną prawną na mocy ustawy o ochronie przyrody. Lokalizacja trubin jest zatem sprzeczna z tymi ustaleniami!

1.  Pkt 2.2 Lokalizacja przedsięwzięcia – jest opisem co powinien zawierać raport w tej dziedzinie albo wskazówkami dla potencjalnego inwestora ale nie podano tu żadnych istotnych ustaleń co do tej konkretnej inwestycji.  Opisuje się jakie powinne być parametry wiatrowe ale się ich nie podaje, nie wiemy zatem z raportu o potencjale wiatrowym w obszarze wsi Cyprki ani też o dominującym kierunku wietrzności co ma bardzo istotny wpływ na propagację hałasu. Pominięty jest też fakt otoczenia inwestycji lasem zarówno od strony zachodniej jak i wschodniej co ma decydujący wpływ na efektywność energetyczną turbin.

Kolejne podtytuły mówią co powinno być a nie co jest ustalone jako parametry lokalizacji i pracy farmy wiatrowej. Wnioskujemy o całkowite odrzucenie tego opracowania w związku z jego schematycznością i brakiem ustaleń faktycznych co do przedmiotu badania czyli wpływu turbin wiatrowych na środowisko którego integralną częścią jest człowiek.

1. Pkt 2.3. Dodatkowe informacje dotyczące lokalizacji przedsięwzięcia – w tym miejscu wskazany jest wariant preferowany przez inwestora i w dalszej treści raportu pkt 6 nie znajdujemy oceny wariantu zerowego ani też wariantu możliwego zastosowania innego rodzaju technologii do otrzymania ekwiwalentnej ilości energii elektrycznej, w odniesieniu do bezpośredniego otoczenia inwestycji. Opis hipotetycznych skutków dla celów redukcji emisji w skali Polski i Europy nie da się obronić dla wiatraków w kontekście konieczności pracy i rozbudowy źródeł rezerwowych. Ale tego autorzy nie analizują gdyż inwestycja wypadłaby negatywnie, albo też jak pokazuje stronniczość twierdzeń całego raportunie mają ku temu kwalifikacji. Inne warianty nie są analizowane w sensie stricto, to pozory wyboru dwóch turbin zamiast trzech co daje się w opisach uzasadnić hipotetycznycznym zmniejszenie oddziaływań na środowisko.

Raport w takim wydaniu nie pozwala na ocenę wpływu inwestycji na środowisko i jest sprzeczny z wymaganiami przepisów o ochronie środowiska.

Pkt b) „nie przewiduje się znaczącego negatywnego wpływu projektowanej farmy w kontekście efektu skumulowanego...”. Stwierdzenie powyższe jest nieprawdziwe i niedopuszczalne gdyż w bezpośrednim sąsiedztwie planowana jest budowa 22 turbin o podobnych parametrach a w sąsiedniej gminie Rajgród istnieje farma kilkunastu wiatraków. Skutkiem oddziaływania skumulowanego będzie podwyższenie poziomu hałasu oraz zagrożenia dla ptaków migrujących.

Grajewo stanie się „wiatrakowym gettem” bez żadnych perspektyw rozwojowych gdyż wiatraki w Cyprkach stanowić będą część ogromnej farmy wiatrowej (Grajewo) ulokowanej na terenach perspektywicznie inwestycyjnych i mieszkaniowych miasta i gminy Grajewo.

Pkt d. „planowane przedsięwzięcie nie będzie powodować emisji przekraczających poziomy dopuszczalne w zakresie emisji hałasu,” - kolejne niczym nie poparte stwierdzenie, jak wspomniano wyżej także nie zbadana kumulacja hałasu od wszystkich 24 turbin.

Pkt e) „funkcjonowanie elektrowni wiatrowych nie będzie powodować zagrożeń i uciążliwości dla ludzi – najbliższe zabudowania mieszkalne zlokalizowane są poza zasięgiem oddziaływania hałasu” - kolejne stwierdzenie nieprawdziwe i nie poparte dowodami.

Pkt f) „normalna eksploatacja elektrowni wiatrowych nie niesie za sobą zagrożenia wystąpienia poważnej awarii” - stwierdzenie cąłkowicie fałszywe i nie poparte wiedzą techniczną. Wciąż zdarzają się wypadki i zdarzenia powodujące zagrożenie katastrofą budowlaną jak też zanieczyszczeniem środowiska. Wspomnieć trzeba o częstych pożarach generatorów, urwaniu śmigieł i całych rotorów, odrywania się płatów lodu od wirujących łopat (zasięg około 1-1,5 km) a także  możliwość rozszczelnienia się instalacji hydraulicznych i zanieczyszczenie środowiska w promieniu kilkudziesięciu metrów. Zdarzenie takie miało miejsce na farmie wiatrowej koło Bakałarzewa gdzie olej dostał się do cieku wodnego i zanieczyścił kilkaset metrów strumienia oraz położone w jego biegu stawy. Wprost nie do wiary, że autorzy raportu liczą na taką niewiedzę czy ułomność samorządu i społeczeństwa, raport naszym zdaniem należy odrzucić w całości. Ale już w pkt 2.8 jednak napisano, że możliwe jest zanieczyszczenie wód i gruntu produktami ropopochodnymi, jednakże bez opisu działań zapobiegawczych, ratunkowych i chroniących środowisko.

Pkt 2 g) „przedmiotowe przedsięwzięcie nie będzie zlokalizowane w rejonie: obszarów o krajobrazie mającym znaczenie historyczne, kulturowe.” Kolejne stwierdzenie dla którego nie dokonano żadnej analizy problemowej.

Pkt 3) rodzaj i skala możliwego oddziaływania: a) realizacja przedsięwzięcia spowoduje, iż powstanie źródło tzw. czystej energii elektrycznej... Jak opisano wyżej autorzy raportu demagogicznie i stronniczo powtarzają opis korzyści z inwestycji które w rzeczywistości nie występują. Naszym zdaniem to brak rzetelności zawodowej.

1. Pkt 2.4 Istniejące zagospodarowanie terenu – kolejna manipulacja autorów, na zdjęciach nie pokazano leśnego otoczenia inwestycji, zdjęcia skierowano na obszar gdzie nie widać obszarów leśnych. Po wizji lokalnej możemy stwierdzić, że nie są to zdjęcia rzeczywistego otoczenia turbin. W pobliżu trubin znajdują się: pokryta lasem „Lisia Góra” oraz leśne tereny podmokłe nazywane „Gęste Bagno” oraz „Gołe Bagno” a wśród pól przebiegają cieki wodne mające połączenie z rzeką Ełk znajdującą się w bezpośredniej strefie ochrony Biebrzańskiego Parku Narodowego. W kierunku północno-zach jedna z turbin znajdzie się w pobliżu zadrzewień śródpolnych i w pobliżu starych sadów na działce 25/6 jak też na działkach 169 oraz 24/1etc. Kolejne gołosłowne stwierdzenia autorów które mają ich zwolnić z badania oceny stanu środowiska i zasobności przyrodniczej.  Jak wynika z załączonych map badań ornitologicznych żaden z transektów badawczych i powierzchni obserwacyjnych nie obejmowała obszaru farmy wiatrowej Cyprki. Obszary na północ od turbin są bogate w świat ptaków i nietoperzy lecz nie zostały poddane obserwacji. Data wykonania badań w 2013 roku wskazuje na ich ukierunkowanie dla farmy wiatrowej Grajewo a przedmiotowa inwestycja dla której została wydana decyzja o konieczności sporządzenia raportu 31.07.2015 roku nie mogł być poddana rzetelnemu badaniu w ciągu dwóch tygodni w terminie poza lęgami czy dyspersją polęgową i przed przelotami jesiennymi. Całość stwierdzeń w zakresie ptaków i nietoperzy nie posiada dokumentacji i raportów badawczych a więc jest czysto hipotetyczna. Naszym zdaniem całość raportu w zakresie ornitologicznym i chiropterologicznym nie może zostać uznana za podtawę stwierdzeń o braku negatywnego wpływu tej inwestycji na środowisko.

1. Pkt .6.1 do pkt 2.6.4 nie są oceną środowiskową lecz opisem koniecznych dla inwestycji działań i ich harmonogramu czasowego oraz zdjęć poglądowych. W opisie tym pominięto nawet wynikające z wiedzy podstawowej konieczność zabezpieczenia stwierdzonych na tym obszarze rzadkich gatunków herpetofauny (płazów i gadów) w trakcie prac ziemnych, wykopów, budowy dróg i układania kabli. Nie wspomniano też o mogącej wystąpić potrzebie wycinki drzew i przebudowy zjazdów z dróg publicznych na potrzeby transportu ponadnormatywnego i wielkogabarytowego elementów turbin. Naszym zdaniem to całkowity brak profesjonalizmu i przygotowania zawodowego.

1. Pkt 2.7 Główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych – kolejny pkt z gołosłownymi stwierdzeniami o zaletach energetyki wiatrowej, jednakże bez krytycznego spojrzenia na wady tej technologii opisane już we wcześniejszych pkt naszej opinii.

Ppkt 2 w raporcie napisano „Efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii  Elektrownie wiatrowe będą zlokalizowane w miejscu o dogodnych warunkach wietrzności, a jednocześnie w odległości pomiędzy turbinami zapewniającej ich największą efektywność, przy zachowaniu odległości od zabudowań mieszkalnych, zapewniających brak negatywnego oddziaływania. Wytworzona czysta energia elektryczna będzie przekazywana do krajowego systemu energetycznego.”

            Stwierdzenia o dobrej wietrzności  nie są na niczym oparte co opisaliśmy wyżej, napisaliśmy także o odległościach bezpiecznych które przy tej inwestycji nie zostaną zachowane. Napisaliśmy także o całkowitej nieprzewidywalności pracy wiatraków i konieczności utrzymania elektrowni rezerwowych o czym autorzy „uprzejmie zamilczają” RAPORT OPARTY NA TAKICH PRZESŁANKACH JEST NIE DO PRZYJĘCIA.

1.  Pkt 2.7.2 Opis techniczny i działanie turbiny wiatrowej

Raport wskazuje na parametry dla turbin które dotychczas nie istnieją np. średnica śmigieł 130 metrów oraz wysokość masztu 150 m gdy porównywalna turbina Gamesa G128-4.5 MW ma rozpiętość śmigieł zaledwie 128 metrów i wysokość masztu do 140 metrów. Może ona jednak być stosowana tylko w warunkach IEC IIA czyli przy średniej prędkości wiatru która naszym zdaniem nie występuje w okolicy Grajewa.

Domyślamy się tylko, że brak ustalenia konkretnego typu turbiny jest celowy albowiem uniemożliwia porównawczą ocenę oddziaływania instalacji a tym samym ocenę ustaleń raportu oceny oddziaływania trurbin na środowisko. Nie podano danych hałasowych z kart technicznych możliwych do zastosowania urządzeń technicznych.

1.  Pkt 2.8 „Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia. W wyniku realizacji omawianej inwestycji przewiduje się wprowadzanie do środowiska następujących substancji i energii:

1. Hałas o natężeniu nieprzekraczającym dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku”

Jak pisaliśmy wyżej twierdzenia te są bezpodstawne i nie oparte na danych fizykalnych i medycznych z zakresu rzeczywistego oddziaływania i emisji związanych z eksploatacją turbin wiatrowych.

Ważne dla zagadnienia hałasu jest  to, że „pomiary emisji hałasu powinny być wykonane przy dużej wydajności generatora, która występuje przy wietrze powyżej 5 m/s, tj. takim, podczas którego w myśl obowiązującej metodyki referencyjnej (…) nie wykonuje się pomiarów hałasu w środowisku (…) WIOŚ nie ma możliwości zgodnie z obowiązującą metodyką referencyjną i dysponując standardową aparaturą pomiarową przeprowadzenia tego typu pomiarów.” - podajemy za raportem NIK w sprawie trubin wiatrowych.

NIK zwróciła też uwagę, że przyjęte w polskim prawodawstwie dopuszczalne poziomy hałasu nie obejmują wprost emisji hałasu powodowanego przez turbiny wiatrowe. Źródła hałasu dla których można w przepisach znaleźć wartości dopuszczalne to np.: drogi, linie kolejowe, lotniska, linie elektroenergetyczne. Nie ujęto w nich natomiast turbin wiatrowych, które podobnie jak wyżej wymienione rodzaje infrastruktury są specyficznymi emitentami hałasu w środowisku.

NIK stwierdza w wynikach kontroli - „Przepisy prawa nie definiowały również dopuszczalnych norm dotyczących innych potencjalnych zagrożeń, takich jak chociażby infradźwięków oraz efektów stroboskopowych. Z tego powodu uprawnione instytucje państwa nie wykonywały we wskazanym zakresie badań oddziaływania farm wiatrowych na środowisko.” Temat infradźwięków oraz hałasu niskoczęstotliwościowego został przez autorów raportu zbagatelizowany z powodu jak piszą braku normy na ocenę infradźwięków w środowisku.

            Zwracamy zatem uwagę na przepisy ustawy o ochronie środowiska który stanowią – Art.6.1. Kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, jest obowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu.

2. Kto podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, jest obowiązany, kierując się przezornością, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze.

Art.8. Polityki, strategie, plany lub programy dotyczące w szczególności przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, gospodarki przestrzennej, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu powinny uwzględniać zasady ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.

1.  Przedmiotowy raport nie zajął się oddziaływaniem na środowisko infrastruktury towarzyszącej w tym połączeń energetycznych turbin z siecią zewnętrzną, nie wskazano nigdzie sposobu i miejsca wyprowadzenia energii z terenu inwestycji.

1.  Pkt 3.7.4 Obszary Natura 2000 Ostoja Biebrzańska, oraz 6 km od biegu rzeki Ełk, 2,5 km od jeziora Chorzelskiego, 3 km od jeziora Mierucie, 3,5 km od jez. Kurcząteckiego oraz liczne zadrzewienia i lasy oraz cieki wodne powoduje, że w okolicy inwestycji widywane są ptaki chronione dla przykładu takie jak bielik, orlik krzykliwy, błotniaki stawowe, czajki, derkacze oraz ptaki migrujące jak żurawie i gęsi białoczelne oraz gniazdujące w pobliskich wsiach bociany białe.

1.  Pkt 3.11 Krajobraz – Raport nie zawiera analizy i oceny wartosci krajobrazu naturalnego i kulturowego. Zapis krajobrazowy skupił się na dostrzeżeniu „chwastów polnych”. Zapis raportu, że w sąsiedztwie planowanej inwestycji zlokalizowane są eksploatowane złoża kruszywa naturalnego jest niezgodny ze stanem faktycznym oraz przedstawioną wcześniej na rys 14 raportu mapką złóż surowców naturalnych. Świadczy to kopiowaniu danych z innych lokalizacji na potrzeby szybkiego sporządzenia raportu.

Dla przedmiotowej inwestycji powinien być dokonany pełny audyt krajobrazowy z analizą przedpola widokowego i panoram wg zasad architektury krajobrazu.

20.Konflikty społeczne zostały w raporcie zbagatelizowane jako nieistotne gdy tymczasem społeczność wsi narażonych na potencjalne oddziaływanie inwestycji zwróciła się do wójta gminy Grajewo o wstrzymanie jakichkolwiek działań mogących umożliwić lokalizację turbin wiatrowych w pobliżu ich miiejsc zamieszkania. Naszym zdaniem należy powrócić do analizy wszystkich postępowań środowiskowych dla całej farmy wiatrowej „Grajewo” gdyż lokalizacje turbin o tak dużej mocy i wysokości 215 metrów w strefie bliższej niż 3 km od miejsc zamieszkania ludzi będzie powodem do wystąpień mieszkańców o odszkodowania za utratę jakości życia i wartości nieruchomości.

Właśnie brak konsultacji inwestora z mieszkańcami stanie się przyczyną konfliktu społecznego i sprzeciwu wobec loakalizacji tej inwestycji.

1. Pkt 14. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT

„Trudnością, jaką napotkano opracowując raport było przyjęcie odpowiednich parametrów technicznych elektrowni wiatrowych do zastosowanych do analiz modeli (zasięg oddziaływania hałasu, cienia, oddziaływanie na krajobraz), ze względu na fakt, iż na obecnym etapie prac nie są znane konkretne modele oraz parametry techniczne turbin. Do modelowania przyjęto zatem parametry, przy których zasięg oddziaływania uciążliwości (hałas, cień) byłby największy.”

            Autorzy mijają się z prawdą albowiem użyte do obliczeń dane dla turbin o mocy tylko 2 MW czyli ponad połowę mniejszej niż sugerowane w złożonym wniosku inwestora. Skutkuje to zaniżonym położeniem źródła emisji jak też zmniejszoną rozpiętością śmigieł. Każdy parametr techniczny ma wpływ na obliczenia zasięgu hałasu a ponadto powinien być dodany współczynnik błędu obliczeniowego wynoszący dla takich obliczeń ok. 3dB oraz kara hałasowa na poziomie ok. 5 dB. Brak karty technicznej i udokumentowanych parametrów turbin dyskwalifikuje prognozę wpływu hałasu na otoczenie planowanej inwestycji. Ponadto zostały bez uzasadnienia przyjęte parametry obliczeniowe w zakresie tłumienia dźwięku na powierzchni podłoża (ground factor) 0,9, konsekwencją takiego podejścia jest błąd obliczeniowy w propagacji hałasu co zaniża wynik odległości od zabudowy mieszkaniowej o kilkaset metrów. Ponieważ wiatraki pracują w sposób ciągły w każdej porze roku należy dokonac obliczeń dla najmniej korzystnych warunków w otoczeniu więc w przypadku zmrożonego gruntu i pokrywy śnieżnej współczynnik „k” powinien wynosić „0”. Podobnie dla współczynnika koeficjentu meteorologicznego oraz warunków wilgotności i temperatury powietrza nie ustalono żadnej wartości, to samo dotyczy „kary hałasowej dla dźwięków tonalnych”, w opisie raportu nie znajdziemy żadnych wyjaśnień tejj problematyki. Do obliczeń nie podano też założonej prędkości wiatru i cały raport nie zawiera parametrów pracy wiatr/moc z którego wynikałoby ustalenie odniesienia hałasu i mocy maksymalnej. Jak wynika z objaśnień wszystkie wartości hałasu są wartościami średnimi natomiast do oceny potencjalnych oddziąływań muszą być użyte wartości maksymalne!

Na marginesie opinii należy zaznaczyć, że program obliczeniowy zastosowany w tym przypadku nie posiada pełnej translacji językowej na język polski stąd trudność w zrozumieniu zapisów dla przeciętnego człowieka, część zapisów jest w języku angielskim co jest niedopuszczalne w dokumentacji prowadzonej w administracji polskiej bez tłumaczeń przysięgłych. Z naszego doświadczenia wiemy, że istnieją wersje Wind Pro z pełną translacją języka polskiego.

W zakresie oceny hałasu raport wprowadza w błąd co do rzeczywistego zasięgu i poziomów hałasu, należy zauważyć, że obliczenia są dokonywane wyłącznie dla skali korekcjnej dźwięków dB/A co skutkuje pominiecie hałasu niskoczęstotliwościowego. Wnioskujemy o odrzucenie raportu w całości.

Raport ornitologiczny

 Raport ornitologiczny  - 2.1. Opis środowisk terenu planowanej farmy wiatrowej

...krajobraz obszaru jest miejscami urozmaicony występowaniem łąk (w tym wilgotnych), płatów pastwisk, zadrzewień, także wilgotnych wzdłuż zarastających rowów melioracyjnych a także różnej wielkości śródpolnych oczek wodnych. Największa mozaika różnych środowisk, w tym największa powierzchnia fragmentów podmokłych i wilgotnych łąk i pastwisk, występuje w północnej części planowanej farmy wiatrowej, w okolicy miejscowości Flesze i Cyprki (załącznik 1)...

W raporcie ornitologicznym zapisano na str 17 „ - · „OChK Wzgórz Dybowskich” - granica obszaru znajduje się w odległości 2 km na zachód od powierzchni planowanej farmy wiatrowej (załącznik 3).”

            Oznacza to, że obszar wiatraków w Cyprkach nie był poddany badaniu albowiem turbina w Cyprkach aktualnie jest planowana w odległości 600 metrów od granicy obszaru chronionego OChK Wzgórz Dybowskich!!! Uwzględnienie zaś strefy buforowej 2 km przesunęłoby konieczność badań także obszaru położonego w OchK w województwie warm-mazurskim oraz terenów leśnych i bagiennych na północ od lokalizacji turbin, będących np. miejscem gniazdowania żurawia i ptaków drapieżnych.

            Raport ornitologiczny sporządzony w 2013 roku dla farmy wiatrowej Grajewo jest nie do przyjęcia dla przedmiotowej inwestycji gdyż nie obejmuje swoim zakresem możliwego wpływu na środowisko farmy wiatrowej w Cyprkach. Dla obszaru inwestycji Cyprki-Flesze nie utworzono obszaru badawczego MPPL a więc badanie jest absolutnie niewiarygodne i bezwartościowe wobec konieczności stwierdzenia braku negatwnego wpływu  turbin na awifaunę i nietoperze.

Ponadto należy zauważyć poważne odstępstwa w metodyce badania ornitofauny jak np. brak oceny wysokości i kierunków przelotów ptaków w obszarze tej konkretnej inwestycji, co ma kardynalne znaczenie dla sąsiedztwa z turbinami wiatrowymi. Nie do dokonano także oceny ilości i gatunków w przelotach nocnych uzasadniając to trudnościami technicznymi i raczej brakiem umiejętności obserwatora - „Nie prowadzono nocnych kontroli przelotu, gdyż standardowa metoda nasłuchów z punktów nocą jest obarczona bardzo dużym błędem, wykluczającym uzyskanie wiarygodnych wyników. Większość przemieszczających się nocą ptaków nie odzywa się podczas lotu, więc nie można zarejestrować ich przelotu. W przypadku gatunków, które można usłyszeć nocą obserwator nie jest w stanie określić liczby przelatujących osobników oraz pułapu lotu.”

Podajemy istotne stwierdzenia raportu ornitologicznego w odniesieniu do problemowej lokalizacji - „Licznemu występowaniu żurawi sprzyja obecność śródpolnych bagienek i podmokłych zadrzewień, szczególnie w północnej części obszaru planowanej inwestycji i buforu.

• derkacz – wykryto 13 stanowisk możliwych rewirów lęgowych (wołające samce), 6 w obrębie powierzchni, 7 w buforze. Wyraźne skupisko stanowisk znajdowało się w północnej części powierzchni i okolicznego buforu, na obszarze wilgotnych łąk wokół miejscowości Cyprki i Flesze.”
• „Obserwacje bielików (15) dotyczą ptaków przemieszczających się pomiędzy rewirem lęgowym a żerowiskami lub koczujących osobników w sezonie pozalęgowym, głównie w północnej części obszaru planowanej farmy wiatrowej.” 7. bielik – 15 obserwacji 16 osobników. Obserwacje, zwykle pojedynczych osobników, dotyczą wszystkich okresów fenologicznych. Najczęściej widziano przelatujące bieliki w północnej części obszaru planowanej farmy wiatrowej (w okolicy miejscowości Cyprki). W okolicy znajdują się jeziora, które stanowią żerowiska bielików, na co wskazują obserwacje przelatujących tam ptaków. Wykorzystanie pułapów: 8/7/1, (8/6/1).”
•  - czajka – stwierdzono 51 rewirów w obrębie powierzchni (25) i w buforze (26). Połowa stanowisk zlokalizowana była w północnej części powierzchni i buforu w okolicy miejscowości Cyprki i Flesze, co było związane z występowaniem w tym miejscu odpowiednich biotopów,
• kszyk – 2 rewiry (1 w powierzchni, 1 w buforze) prawdopodobnie lęgowych par wykryto na podmokłych łąkach w północnej części powierzchni,
• dudek – rewir lęgowy wykryto w pobliżu wsi Cyprki (na granicy powierzchni
• 10. kania ruda – 7 obserwacji 8 osobników. Kanie rude obserwowano w sezonie lęgowym, polowały one na obszarze inwestycji. Mogły być to ptaki z rewiru lęgowego zlokalizowanego w okolicy miejscowości Prostki (patrz rozdz. 3.2.3. i załącznik 6). Wykorzystanie pułapów: 5/3/0, (4/3/0).
• To są okolice i miejsca lokalizacji turbin wiatrowych.

4.3. Utrata i fragmentacja siedlisk

Optymalne, z perspektywy ochrony ptaków, jest posadowienie turbin w kompleksie pól uprawnych oddalonych od mokradeł, kompleksów leśnych, wilgotnych łąk, zbiorników wodnych (Wuczyński 2009). Wybór takiego terenu pod farmy wiatrowe zapewnia najmniejsze ryzyko negatywnego oddziaływania na populacje, szczególnie cennych gatunków ptaków lęgowych.”

-Wg nas jak to też zapisano w tym punkcie raportu ornitologicznego status okolicy gdzie mają być zlokalizowane turbiny a więc lasy, mokradła, zadrzewienia śródpolne i cieki oraz lokalne zbiorniki wodne nie są optymalne dla zapewnienia bezpieczeństwa populacji ptaków i nietoperzy co potwierdza w całości zapis raportu -

„Zespół ptaków lęgowych na badanym obszarze jest typowy dla krajobrazu z dominacją upraw rolnych, z największą reprezentacją gatunków pospolitych i licznych w naszym kraju, chociaż bogactwo gatunkowe jest tu wyższe niż na większości terenów w podobnym krajobrazie Polski. Szczególnie dotyczy to fragmentu obszaru przewidzianego pod inwestycję znajdującego się na północ i północny-zachód od miejscowości Cyprki (północna część obszaru planowanej farmy wiatrowej). Wynika to z obecności zabagnień, płatów wilgotnych łąk, liczniejszych niż na pozostałej części obszaru oczek wodnych i zadrzewień. Z tego powodu gniazduje tu więcej gatunków ptaków, szczególnie tych związanych z terenami podmokłymi i siedliskami wilgotnymi, zarośniętymi śródpolnymi bagienkami, w tym gatunków „cennych” (np. derkacz, żuraw, liczne czajki – załącznik 4 i 5). Ten obszar charakteryzuje się wysokimi walorami ornitologicznymi, na tle pozostałej części terenu planowanej farmy wiatrowej. Na wskazanym fragmencie terenu może wystąpić ryzyko negatywnego wpływu inwestycji na awifaunę lęgową (dalej patrz rozdz. 5).”

Sprawa bielików oraz orlików krzykliwych nie została wyjaśniona w sposób jednoznacznie wykluczający zagrożenie dla gatunków – wręcz raport stwierdza, że farma wiatrowa może być przeszkodą w przemieszczaniu się pomiędzy gniazdowaniem a miejscami zerowania.

„W północnej części obszaru planowanej farmy wiatrowej, w obrębie buforu powierzchni oraz w jego sąsiedztwie, występują jeziora stanowiące żerowiska bielików. Tam najczęściej obserwowano przelatujące ptaki tego gatunku, prawdopodobnie przelatujące pomiędzy żerowiskami (jeziorami) lub pomiędzy rewirem lęgowym a żerowiskami (najbliższe stanowisko lęgowe znajduje się w odległości 6 km, w okolicy miejscowości Dybowo). Posadowienie turbin (najbardziej wysuniętych na północny-zachód) mogłoby wywołać efekt bariery (być może także stwarzać ryzyko kolizji) oddziałujący na gniazdujące w pobliżu bieliki, wykorzystujące przestrzeń powietrzną nad tą częścią planowanej inwestycji jako korytarz lokalnych przemieszczeń pomiędzy żerowiskami (dalej patrz rozdz. 5).”

Szczególnie, że podsumowanie raportu ornitologicznego podkreśla -

„Jednakże, w części omawianego obszaru, położonego najbardziej na północ (okolice miejscowości Cyprki) może zaznaczyć się niewielkie, negatywne oddziaływanie na ptaki lęgowe (utrata siedlisk) na tym obszarze oraz bieliki (efekt bariery oraz ryzyko kolizji) wykorzystujące okoliczne jeziora jako żerowiska (patrz rozdz. 4.3. i 4.4.). W związku z powyższym zaleca się rezygnację z posadowienia dwóch turbin, wysuniętych najbardziej na północny-zachód obszaru planowanej farmy wiatrowej. Rozwiązanie polegające na pozostawieniu tej części terenu bez turbin wiatrowych znacznie zredukuje (lub wyeliminuje) możliwości wystąpienia negatywnych oddziaływań planowanej inwestycji na awifaunę lęgową (w tym w szczególności na gatunki cenne) oraz bielika (załącznik 8). To rozwiązanie zmniejszy również prognozowaną śmiertelność ptaków w wyniku kolizji z turbinami”

„- W północnej części obszaru planowanej inwestycji (na północ od miejscowości Flesze i Cyprki) stwierdzono liczne (w stosunku do pozostałego obszaru) gniazdowanie czajek, rycyka, krwawodzioba, dudka, stwierdzono większość wołających derkaczy, co stanowi o wysokich walorach tego fragmentu obszaru pod względem awifauny lęgowej. W związku z powyższym, zaleca się rezygnację z posadawiania turbin wiatrowych w ty miejscu, zaznaczonym na załączniku 8.”

„ - W przypadku niniejszej lokalizacji farmy wiatrowej jedynie w północno-zachodniej części obszaru mogą wystąpić zaburzenia lokalnych przemieszczeń ptaków. Dotyczy to bielików przemieszczających się pomiędzy rewirem lęgowym a żerowiskami lub (w okresie pozalęgowym) pomiędzy żerowiskami (jeziorami). W związku z powyższym, zaleca się rezygnację z posadawiania turbin wiatrowych w ty miejscu (dotyczy to tego samego fragmentu obszaru, który wskazano powyżej) załącznik 8.”

Monitoring porealizacyjny – deklarowany przez autorów obu raportów jest ułudą, po pierwsze nigdy nie jest wykonywany a po drugie nie można oczekiwać wiarygodności badań prowadzonych przez instytucje finansowane i pracujące na zlecenie inwestora. Nie jest możliwe aby ktokolwiek wyłączył wiatrak warty 30 milonów, przynosząc do gminy roztrzaskanego przez śmigła ptaka. Ponadto nie określono jaka ilość zabitych ptaków ma wpływać na działania zpobiegawcze, takie unormowania nie istnieją. W Polsce generalnie nie prowadzi się badań śmiertelności ptaków i nietoperzy w odniesieniu do farm wiatrowych, jedyna znane nam badania sprzed wielu lat z farmy wiatrowej w Kisielicach pokazały znaczną śmiertelność ptaków w szczególności gatunków drapieżnych, jednakże badań tych zaniechano. Porównawcze badania z Hiszpanii lub Brandenburgii ukazują bardzo duży wpływ farm wiatrowych na śmiertelność ptaków. W całym raporcie nie odniesiono się do faktu, że gdy zginie lub zostanie ranny jeden osobnik to giną zazwyczaj jego dzieci a więc populacja na tym obszarze zanika. Takim sposobem zaginęło kilka par lęgowych orlików krzykliwych i myszołowów w okolicy Gołdapi, tam też w ciągu jednego dnia zginęło pod turbinami 17 bocianów.

Szacowana prognoza śmiertelności ptaków z rzędu szponiastych dla omawianej farmy ma wynosić 10,66 osobnika/rok a więc mnożąc to np. razy trójkę dzieci z gniazda, w ciągu jednego roku nastąpi ogromna redukcja populacji ptaków i w kolejnych latach monitoringu nie będzie już czego badać. Podejście do monitoringu powykonawczego jakie zapisano w rzeczonym opracowaniu jest nagminnie propagowane przez lobby wiatrakowe jako wytrych mający ułatwić i rozmydlić problematykę ochrony ptaków i nietoperzy, natomiast jest ono w praktyce bezużyteczne i całkowicie szkodliwe dla środowiska ornitofauny i chiropterofauny.

Podsumowując - raport ornitologiczny inwestora zawiera ustalenia wykluczające lokalizację turbin wiatrowych w proponowanych miejscach i wariantach. Wnioskujemy zatem o uwzględnienie tych ustaleń

Zasadniczy dokument oceny środowiskowej dla 2 turbin wiatrowych w okolicy wsi Cyprki i Flesze jest niepełny oraz zawierający błędy i przekłamania oraz nie odpowiada poziomowi aktualnej wiedzy o wpływie trubin wiatrowych na środowisko i ludzi.

Całość sporządzonej dokumentacji nie daje pewności co do braku negatywnego wpływu inwestycji na środowisko i dlatego należy ją odrzucić a wniosek inwestora w tej sprawie oddalić.

Z poważaniem

Zbigniew Sienkiewicz – koordynator krajowy