Czy alkoholizm jest powodem do ubezwłasnowolnienia bliskiej osoby?

Nadużywanie alkoholu niesie ze sobą szereg konsekwencji, nie tylko zdrowotnych, ale też psychicznych i społecznych. Wielu alkoholików w efekcie uzależnienia przestaje podejmować świadome i racjonalne decyzje, a wówczas istnieje możliwość ubezwłasnowolnienia ich przez rodzinę i bliskich krewnych w celu ochrony ich mienia.

Choroba alkoholowa a ubezwłasnowolnienie

Alkoholizm powoduje liczne problemy w życiu prywatnym i rodzinnym, a także zanikanie poczucia bliskości, liczne kłótnie i rozstania. Przekłada się również na podejmowane decyzje prawne, które często są błędne i powoduje utratę zaufania ze strony najbliższych osób, pracodawcy, a nawet popadanie w konflikty z prawem i problemy finansowe. W takiej sytuacji istnieje możliwość ubezwłasnowolnienie bliskiej osoby, która jest alkoholikiem. Taką możliwość dopuszcza Kodeks cywilny, który wskazuje, że osobę chorą można ubezwłasnowolnić całkowicie, jeżeli na skutek choroby psychicznej lub różnego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności alkoholizmu, nie jest w stanie właściwie kierować swoim postępowaniem. Brak zdolności podejmowania racjonalnych decyzji, w tym również w zakresie czynności prawnych, oznacza, że osoba uzależniona od alkoholu sama nie potrafi działać w zgodzie ze swoim własnym dobrem. Kodeks cywilny wskazuje, że jeśli jest to osoba pełnoletnia to może zostać ubezwłasnowolniona częściowo lub całkowicie z powodu alkoholizmu lub np. innego uzależnienia. Co więcej, przepisy wskazują , że ubezwłasnowolnienie jest przewidziane dla osób, których stan wymaga pomocy w zakresie rozporządzenia swoimi sprawami. 

Warto podkreślić, że tego typu czynność prawna ma na celu przede wszystkim ochronę osoby chorej przed skutkami własnych działań, które mogą być dla niej samej bardzo niekorzystne w zakresie życia społecznego, kwestii finansowych i zawodowych, a wynikają często z desperackiego wręcz szukania sposobu zaspokojenia swojego uzależnieniom. 

Pomoc osobie uzależnionej poprzez ubezwłasnowolnienie

Często osoba uzależniona od alkoholu nie jest w stanie zrozumieć, że postępuje niewłaściwie, działając na własną szkodę poprzez błędne decyzje prawne, społeczne itp. Tego typu zachowanie alkoholika jest podstawą do starania się o jego ubezwłasnowolnienie przez najbliższą rodzinę, co jest ważne, ponieważ alkoholizm powoduje przykre konsekwencje - zarówno zdrowotne, jak i też społeczne, finansowe oraz psychiczne, przed którymi warto chronić pobliskie, chore osoby. 

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazuje, że alkohol zajmuje trzecie miejsce wśród czynników najbardziej zagrażających zdrowiu całej populacji, a stosowany w nadmiarze jest trucizną i ma toksyczne działanie na organizm człowieka. Dlatego zawsze należy szukać pomocy dla osób z problemem alkoholowym, a jeśli zmaga się z nim bliska osoba to warto skierować ją do ośrodka na leczenie uzależnień w Krakowie, gdzie pod okiem doświadczonych lekarzy, terapeutów i psychologów będzie mogła pracować nad swoim nałogiem aby móc wrócić do normalnego życia. Tak naprawdę nigdy nie jest za późno, żeby rozpocząć walkę z nałogiem i pomóc osobie uzależnionej.

Podstawa prawna do ubezwłasnowolnienia bliskiej osoby w przypadku alkoholizmu

Jeśli chodzi o kwestie prawne, to w tym zakresie warto wskazać art. 35 Kodeksu cywilnego, który wskazuje na możliwość ubezwłasnowolnienia osoby uzależnionej od alkoholu i mówi o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W oparciu o tę regulację prawną sąd, który nałożył na osobę uzależnioną od alkoholu obowiązek poddania się leczeniu alkoholizmu w ośrodku terapii uzależnień, może też uznać, że na skutek trwałego uzależnienia zachodzi potrzeba ubezwłasnowolnienia takiej osoby i wówczas zawiadamia o tym właściwego prokuratora. 

W dalszej części ustawy czytamy też, że wraz z orzeczeniem o ubezwłasnowolnieniu sąd opiekuńczy może też podjąć decyzję o umieszczeniu osoby chorej w specjalistycznym ośrodku, gdzie uzyska profesjonalną pomoc. Taka osoba, przyjęta do domu pomocy społecznej lub innego środka, podlega okresowym badaniom stanu zdrowia, które przeprowadza się co najmniej raz na 6 miesięcy. Co więcej, otrzymuje również  przedstawiciela ustawowego - może nim być małżonek, krewny w linii prostej, rodzeństwo lub osoba, która w sposób praktyczny sprawuje opiekę i może wystąpić do sądu opiekuńczego z wnioskiem o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy społecznej lub ośrodka leczenia uzależnień. 

Warto podkreślić że ubezwłasnowolnienie bliskiej osoby wiąże się z szeregiem obowiązków ze strony osoby, która od tej pory występuje jako  opiekun. To do jej obowiązków należy stosowanie się do przepisów i obowiązków, wskazanych przez kuratora sądowego, sprawującego pieczę nad chorym.

Ubezwłasnowolnienie alkoholika - podsumowanie

Długotrwałe uzależnienie od alkoholu oraz innych używek jest podstawą do ubezwłasnowolnienie osoby chorej. Taką możliwość przewiduje Kodeks cywilny, który stanowi o możliwości ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego w przypadku alkoholika, który nie jest w stanie racjonalnie kierować swoim postępowaniem oraz podejmować racjonalnych decyzji prawnych. Ubezwłasnowolnienie osoby chorej tak naprawdę ma na celu ochronę tej osoby przed różnego rodzaju skutkami czynności prawnych, dokonywanych często w sposób nieświadomy i wynikających wyłącznie z potrzeby zaspokojenia swojego uzależnienia.