Alimenty po rozwodzie - kto musi je płacić i dlaczego?

wiesz, że w niektórych przypadkach, po rozwodzie, jedna strona jest zobowiązana płacić alimenty na rzecz drugiej? Chodzi oczywiście o alimenty na byłego już małżonka, a nie dziecko. Zobacz, w jakich sytuacjach pojawia się taki obowiązek i ile czasu może on trwać.

• Alimenty na byłego małżonka - czy to możliwe?
• Alimenty po rozwodzie- kiedy należą się byłej żonie/mężowi
• Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny?

Alimenty na byłego małżonka - czy to możliwe?

Wbrew pozorom, alimenty nie dotyczą tylko dzieci. Obowiązek dostarczenia środków na utrzymanie może dotyczyć także dotychczasowych małżonków. Alimenty na małżonka mogą zostać ustalone przez sąd tylko na wyraźny wniosek, sąd nie orzeka w tej kwestii z urzędu. Aby zostały one ustalone, sąd musi rozstrzygnąć, z czyjej winy doszło do rozpadu małżeństwa. Jeśli okaże się, że małżeństwo zakończyło się z wyłącznej winy jednej ze stron, może zdarzyć się, że ta osoba będzie musiała płacić alimenty na byłego męża lub żonę.

Alimenty po rozwodzie- kiedy należą się byłej żonie/mężowi 

W polskim prawie wyróżnia się kilka najistotniejszych zasad, dotyczących alimentów na rzecz byłego małżonka. To, czy będzie konieczność ich płacenia, zależy w największym stopniu od indywidualnych uwarunkowań danej sprawy, ale są też ogólne reguły, które muszą być stosowane przez sąd. Prawo polskie wyróżnia kilka zasad związanych z tego typu alimentami. Zależnie od tego, który z małżonków ponosi winę za rozpad związku, będą one różne.

Jedną z najważniejszych kwestii jest to, kto doprowadził do rozpadu pożycia małżeńskiego. Kwestia winy jest bezpośrednio związana z zakresem roszczeń, a także wysokością alimentów. W większości przypadków małżonek, który jest wyłącznie winny, zobowiązany jest do płacenia alimentów na rzecz drugiego małżonka. Jeśli sąd uzna jednego z małżonków za wyłącznie winnego, małżonek, który jest niewinny, może żądać alimentów, nawet jeżeli nie znajduje się w niedostatku. Wystarczającym argumentem jest, że rozwód powoduje pogorszenie jego sytuacji materialnej. Konieczne jest udowodnienie, że pogorszenie sytuacji ma charakter istotny i odczuwalny. Uprawniony może mieć sytuację materialną lepszą niż przeciętny człowiek, jednak jeśli po rozwodzie jest ona gorsza, sąd może zadecydować o konieczności płacenia alimentów.

Jeżeli wyrok rozwodowy zapadł bez orzekania o winie, każdy z małżonków może żądać od drugiego alimentów. Jednak aby sąd zdecydował się na taki krok, małżonek wnioskujący o alimenty musi udowodnić, że na skutek rozwodu popadł w niedostatek. Za niedostatek uważa się brak możliwości utrzymania się w niezbędnym zakresie. Wysokość alimentów uzależniona jest od majątkowych oraz zarobkowych możliwości małżonka zobowiązanego do płacenia alimentów. Ich wysokość musi też odpowiadać usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego. Małżonek uprawniony do alimentów powinien też w pełni wykorzystywać swoje zdolności zarobkowe, aby samodzielnie się utrzymać. Alimenty przysługują dopiero wtedy, gdy mimo pełnego wykorzystania wszystkich możliwości, nadal istnieje stan niedostatku.

Takie same zasady obowiązują w sytuacji, gdy sąd orzeknie, że obie strony w równym stopniu są winne rozpadu związku. Istotne jest, że małżonek uznany za wyłącznie winnego, nawet jeśli popadnie w niedostatek, nie może domagać się alimentów.

Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny?

Zastanawiasz się, jak długo należy płacić alimenty na rzecz byłego małżonka? Obowiązek wygasa w momencie, gdy były małżonek, uprawniony do alimentów, wstąpi w kolejny związek małżeński. Prawo do alimentów w tym momencie ustaje, bez względu na to, kto był osobą uznaną za winną rozpadu małżeństwa. Jeśli osoba, która otrzymuje alimenty, pozostaje z nowym partnerem w konkubinacie, obowiązek alimentacyjny nie wygasa, jednak może skutkować żądaniem  obniżenia wysokości świadczenia.

Czas płacenia alimentów jest także ściśle określony i wynosi 5 lat, w sytuacji kiedy sąd nie orzekał o winie. Jeśli żaden z małżonków nie został uznany za winnego rozpadu małżeństwa, ale ustalone zostały alimenty, po 5 latach od uprawomocnienia się wyroku, obowiązek dostarczania środków do życia wygasa. Czas ten można przedłużyć ze względu na wyjątkowe okoliczności, jak np. choroba lub inwalidztwo byłego małżonka.

W skrajnych przypadkach alimenty na byłego współmałżonka mogą być dożywotnie. Takie rozwiązanie jest możliwe, jeżeli w trakcie sprawy rozwodowej jeden z małżonków uznany został za winnego i zobowiązany do płacenia alimentów lub sąd uznał, że winę ponoszą obie strony. W takich sytuacjach obowiązek dostarczania środków do życia małżonkowi uprawnionemu do alimentów jest dożywotni i może go przerwać tylko wejście małżonka w nowy związek małżeński.

Jak widać, w polskim prawie także funkcjonuje obowiązek płacenia alimentów na rzecz byłego małżonka, jednak trzeba udowodnić, że są one konieczne, aby zapewnić mu odpowiednie warunki życia. Jeśli na skutek rozwodu, znacznie pogorszyła się sytuacja majątkowa jednego z małżonków, może on wnioskować o alimenty.