Konserwacja starego ołtarza

Rozpoczęły się prace konserwacyjne ołtarza głównego w kościele pw. Imienia NMP w Szczuczynie. Na realizację zadania parafia otrzymała dofinansowanie w kwocie 70 tys. zł z Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu "Ochrona zabytków".

Z kart historii
J. Siemion "Kościół pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny - perła baroku polskiego w Szczuczynie" przy współpracy z proboszczami ks. R. Zielińskim i ks. J. Majkowskim

…  Cechy stylowe ołtarza głównego w Szczuczynie, jego struktura, rzeźby i  ornamentyka nawiązujące do innych stołów ofiarnych z  kościołów Warmii i  Mazur, dla których pierwowzorem był ołtarz w  Świętej Lipce, wskazują, że szczuczyński ołtarz powstał prawdopodobnie około 1740 r. w  pracowni rzeźbiarsko – snycerskiej artysty z Reszla na Warmii, Jana Chrystiana Schmidta, autora m.in.: ołtarzy w kościele bernardynów w Braniewie i Matki Boskiej Bolesnej w Reszlu (…). Szczuczyński ołtarz został gruntownie odrestaurowany w 1898 r. przez warszawski zakład artystyczny J. Pawłowskiego.

Dwukondygnacyjny, kolumnowy ołtarz główny z parawanowo załamanymi częściami bocznymi wykonany w  całości z  drewna jest polichromowany i  ma wiele złoconych elementów. Podstawą jego jest podzielony kolumnami i  pilastrami kompozytowymi wysoki cokół, na którego osiach skrajnych znajdują się „bramki z  drzwiami” prowadzącymi za ołtarz. Poszczególne kondygnacje zwieńczone są wydatnym wyłamującym się belkowaniem z silnie zaakcentowanym fryzem ornamentalnym i  wysuniętym gzymsem. W  dolnej kondygnacji, po bokach pola głównego znajdują się dwie pary kolumn i  pilastry, kolumny zewnętrzne wysunięte są do przodu i  otwierają skośne ażurowe przęsła boczne połączone ze ścianami prezbiterium belkowaniem ujętym pilastrami. Łączące belkowanie zwieńczają wazony kwiatowe, pod spodem umieszczono lambrekin. 

W  górnej kondygnacji po obu stronach pola głównego znajdują się kolumny. Po bokach ukośnie wstawione wydatne woluty, ujęte w ażurowe uszy. Dekoracje płycin, fryzów i  uszu złożone są z  płaskorzeźbionych „złoconych ornamentów z motywem kratki regencyjnej”, muszli, liści akantu i wstęg. Całość konstrukcji zwieńczona promienistą glorią. W  polu głównym ołtarza umieszczony jest barokowy obraz przedstawiający wizerunek Matki Boskiej Śnieżnej z  około 1700 r. Jest to kopia obrazu z  rzymskiej bazyliki Santa Maria Maggiore przesłonięta srebrną, częściowo złoconą „regencyjną” sukienką z  pierwszej po łowy XVIII w. Wizerunek, wokół którego są wota, „ujęty jest głęboko rzeźbioną ramą” a  nad nim znajduje się namiotowy baldachim ozdobiony lambrekinem. Na zasuwie Matki Boskiej Śnieżnej umieszczony jest obraz najświętszego Serca Pana Jezusa210 autorstwa A. Skiwskiego z 1925 r.

Zabytkowy obraz Matki Boskiej znajdował się w Szczuczynie jeszcze przed wybudowaniem murowanego kościoła. Podarowała go St. A. Szczuce królowa Marysieńka, podobnie jak znajdujące się w relikwiarzach i szklanych trumienkach w szczuczyńskim ołtarzu głównym relikwie św. Klemensa. W  polu głównym górnej kondygnacji znajduje się immaculata według E. Murillo namalowana w 1898 r. w Warszawie. Nad obrazem umieszczono monogram maryjny.

Pod obrazem Matki Boskiej Śnieżnej umiejscowione jest tabernakulum. W  1898 r. przeprowadzono jego gruntowny remont zachowując oryginalne elementy. Tabernakulum, składające się z szafki i tronu wystawienia, zrobione jest z drewna. Jednoskrzydłowe drzwiczki ozdobione są „kielichem z hostią na chmurach”. Nad drzwiczkami są nakładane, „antyczne złożone smukłe liście akantu”. Nad nimi na środku „uskrzydlona główka aniołka”. Płyciny na szafce wypełnione są lustrami, a  na cokole znajduje się ornament akantowy. Szafka zwieńczona jest „belkowaniem z  gładkim fryzem i  wydatnym, profilowanym gzymsem”. Tron wystawienia w  formie baldachimu wsparty jest na czterech kolumnach korynckich. Wierzch baldachimu o  profilu wklęsło – wypukłym jest płaskorzeźbiony, z wolutowo – akantowymi spływami w narożach nad kolumnami. Całość zwieńczona jest „rzeźbą Baranka Apokaliptycznego siedzącego na Księdze z  pieczęciami na tle wiązek promieni”. Tabernakulum jest złocone a baranek „srebrzony”. Bezpośrednio pod tabernakulum znajduje się antepedium, wykonane z drewna w formie wydłużonego prostokąta o wymiarach „316,5 x 80,5 cm”. Główne pole zbudowane jest z  desek, których powierzchnia jest „polichromowana przedstawiająca marmoryzację”, ujęta w  listwową profilowaną ramę pomalowaną w „kolorze brązowo oliwkowym”. Na środku antepedium artysta umieścił nakładane, snycerskie płaskorzeźbione i  złocone symbole: „Chrystusa i  Maryi – z lewej serce oplecione koroną cierniową, nad nimi Chrystogram z literami IHS, z prawej nad sercem przebitym mieczem boleści Marjogram składający się z liter MARYIA”. Całość ozdobiona złoconym snycerskim obramowaniem, w którego narożnikach są gałązki akantu. 

W  szczuczyńskim ołtarzu wielkim między członami wertykalnego podziału umieszczono polichromowane złocone rzeźby przedstawiające: w dolnej kondygnacji przy obrazie Matki Boskiej – św. Józefa z dzieciątkiem i św. Joachima, w prześwitach św. Elżbiety i św. Anny, nad nimi są „ulatujące aniołki”. W górnej kondygnacji św. Jana Chrzciciela i św. Zachariasza. Po obu stronach gzymsu wieńczącego ołtarz znajdują się rzeźby przysiadających w locie aniołków z gałązką palmową w prawym ręku, które adorują glorię z okiem opatrzności. Zwieńczeniem ołtarza głównego jest rzeźbiona, wykonana z drewna promienista gloria, po lichromowana i  złocona, w  kształcie zbliżonym do koła. W centrum konstrukcji umieszczono malowane na trójkątnej desce oko. Od trójkąta wychodzą wiązki złocistych profilowanych pro mieni, dłuższych u góry, krótszych u dołu. Na promieniach wokół trójkąta nałożony jest wieniec srebrzystych obłoków, wśród których rozmieszczono symetrycznie - od środka - sześć główek anielskich ze złocistymi skrzydłami, oraz „na zewnętrznych krawędziach wieńca sześć postaci adorujących” - nagich puttów w poruszonych wzlatujących pozach.