Sytuacja finansowa samorządów jest trudna i wszystko wskazuje na to, że w przyszłym roku się nie poprawi. Gminy i miasta szukają więc kolejnych dochodów oraz oszczędności. To właśnie dochody są teraz ich głównym problemem. Część miast mierzy się z tym już teraz, przy konstruowaniu założeń do budżetów na 2013 r. Samorządy zakładają m.in., że płace w urzędach pozostaną na tym samym poziomie, co w bieżącym roku. Prognozują też niewielki wzrost wpływów z podatków dochodowych oraz wzrost stawek podatku od nieruchomości.
Podatki od nieruchomości uchwalone przez rady gmin na 2013 r.:
1. Za 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych lub ich części:- Miasto Grajewo - 0,70 zł
- Gmina Grajewo – 0,73 zł
- Miasto i Gmina Szczuczyn – 0,70 zł
- Miasto i Gmina Rajgród – 0,70 zł
- Gmina Radziłów – 0,38 zł
- Gmina Wąsosz – zwolnieni
2. Za 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej:- Miasto Grajewo - 22,47 zł
- Gmina Grajewo –22,82 zł
- Miasto i Gmina Szczuczyn – 19,00 zł
- Miasto i Gmina Rajgród – 21,00 zł
- Gmina Radziłów – 16,30 zł
- Gmina Wąsosz –18,19 zł
3. Za 1 m2 powierzchni użytkowej pozostałych budynków lub ich części:- Miasto Grajewo - 5,40 zł
- Gmina Grajewo –7,66 zł
- Miasto i Gmina Szczuczyn – 6,50 zł
- Miasto i Gmina Rajgród – 7,36 zł
- Gmina Radziłów – 4,96 zł
- Gmina Wąsosz – zwolnieni
4. Za 1 m2 powierzchni gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków:
- Miasto Grajewo - 0,88 zł
- Gmina Grajewo – 0,88 zł
- Miasto i Gmina Szczuczyn – 0,80 zł
- Miasto i Gmina Rajgród – 0,84 zł
- Gmina Radziłów – 0,71 zł
- Gmina Wąsosz –0,45 zł
5. Za 1 m2 powierzchni gruntów pozostałych:- Miasto Grajewo - 0,30 zł
- Gmina Grajewo –0,45 zł
- Miasto i Gmina Szczuczyn – 0,35 zł
- Miasto i Gmina Rajgród – 0,35 zł
- Gmina Radziłów – 0,17 zł
- Gmina Wąsosz –0,20 zł
W ostatnim czasie media w Polsce coraz częściej podnoszą o problemie nadmiernego zadłużenia samorządów. Wójtowie, burmistrzowie polskich miast i gmin coraz częściej wypowiadają się negatywnie o obciążeniach dla gminnych budżetów przekazywanych przez władzę centralną. Nierzadko zadłużenie polskich gmin związane jest z dofinansowaniami unijnymi. Bowiem w wielu przypadkach sięgania po unijne dotacje, gmina czy miasto, aby starać się w ogóle o pozyskanie środków unijnych bierze kredyt, który w dalszej perspektywie stanowi wkład własny dla konkretnej inwestycji dofinansowywanej środkami europejskimi.
Poziom długu na koniec 2012 r.1. Powiat Grajewo – 3.701.090,00 zł
2. Miasto Grajewo – 21.968.508,00 zł
3. Gmina Grajewo – 8.108.532,00 zł
4. Miasto i Gmina Szczuczyn – 7.755.708,00 zł
5. Miasto i Gmina Rajgród – 4.993.635,00 zł
6. Gmina Radziłów – 8.711.451,00 zł
7. Gmina Wąsosz – 1.646.000,00 zł
Dziś wiele samorządów w Polsce jest bardzo blisko tej krytycznej granicy zadłużenia. Za chwilę może dojść w Polsce do sytuacji, gdzie wielu wójtów, burmistrzów zostanie zastąpionych na swoich stanowiskach przez komisarzy wyborczych, a w dalszej kolejności rozpisywane będą wcześniejsze wybory na te urzędy w Polsce. Bowiem przekroczenie granicy 60 % zadłużenia dla włodarzy gminnych przynosi w myśl polskiego prawa takie konsekwencje. Spowodować to zatem może, że w najbliższym czasie osoby odpowiedzialne za zarządzanie polskimi miastami i gminami będą obawiały się sięgać po unijne dotacje, a swoją uwagę skupią na fakcie, by nie przekroczyć krytycznej bariery 60 % zadłużenia.
"Problemem polskich samorządów nie jest ich zbyt duże zadłużenie, ale brak stabilnych dochodów" - przekonują niektórzy samorządowcy